بدن هر ورزشکاری نیاز به آب‌رسانی دارد. با آب‌رسانی بدن، ورزشکاران توانایی انجام عملکرد‌های سخت را پیدا می‎کنند و قابلیت انتقال مواد مغذی و اکسیژن به ماهیچه‌ها بیشتر می‎شود. در ورزش‎هایی همانند فوتبال به علت آن‌که مایعات زیادی را از دست می‎دهند، میزان کربوهیدرات بدنشان به 3 تا 4 گرم کاهش می‎یابد.

اگر بدن به اندازه کافی آب‌رسانی نشود، ذخیره گلیکوژن افزایش پیدا نکند و عملکردهای ورزشی کاهش می‎یابد و بدن آسیب می‎بیند. در واقع زمانی‎که ورزشکاران فعالیت‎های ورزشی انجام می‎دهند، مقداری زیادی از انرژی خود را به گرما تبدیل می‎کنند و گرمای اضافی عضلات به‎صورت عرق دفع می‌‏شود.

اگر آب‌رسانی به‎درستی انجام نشود، سلامت بدن به خطر می‎افتد و علائمی همانند سرگیجه، خستگی، کاهش اشتها، سردرد و حالت تهوع در بدن ظاهر می‏‎شوند. در این مقاله قصد داریم درباره‎ی نوشیدنی‎های حاوی کربوهیدرات صحبت کنیم. همراه ما باشید.

نوشیدنی‌های کربوهیدرات‌دار چیست؟

نوشیدنی‎های کربوهیدرات نسبت به آب خالص، در تامین انرژی مورد نیاز بدن، نقش موثرتری دارند. معمولا ورزشکاران تمایل دارند نوشیدنی‎های کربوهیدارت‎دار بخورند، به علت آن‎که سریع‎تر جذب بدن می‏‌شوند.

نوشیدنی‎های کربوهیدرات‌دار، حاوی گلوکز، فروکتوز و ساکاروز هستند و گلوکز از دست رفته را تامین و به بهبود عملکرد ورزشی کمک بسیاری می‏‌کند. همچنین خوردن نوشیدنی کربوهیدرات‎دار، با داشتن مقدار کمی پروتئین، درصدی از آب را در بدن ذخیره می‏‌کند. در واقع ورزشکارانی که نوشیدنی‎های حاوی کربوهیدرات مصرف می‎کنند، نسبت به ورزشکارانی‎که آب خالص می‎خورند، 25 درصد آب بیشتری در بدن آن‎ها ذخیره وجود دارد.

انواع نوشیدنی‌های حاوی کربوهیدرات

انواع نوشیدنی‌های کربوهیدرات‌دار عبارتند از:

• آب پرتقال
• شیر شکلات
• ماء‌الشعیر
• نوشیدنی‌های ورزشی ایزوتونیک و هیپرتونیک

نوشیدنی‌های انرژی‌زا و ورزشی معمولاً دارای کربوهیدرات زیادی هستند که به ازای هر ۱۰۰ میلی لیتر ۴ تا ۸ گرم کربوهیدرات را دارا هستند اما مصرف بیش از حد این نوع نوشیدنی‌ها باعث پوسیدگی دندان‌های شما می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود که فقط در هنگام مسابقه یا تمرینات شدید و بلندمدت استفاده شود.

انواع نوشیدنی‌های ورزشی

نوشیدنی‌های ورزشی را می‌توان به ۳ دسته تقسیم کرد. نوشیدنی‌های هیپوتونیک، نوشیدنی ایزوتونیک و نوشیدنی هیپرتونیک. در ادامه با هر ۳ نوع نوشیدنی آشنا خواهیم شد:

• 1- نوشیدنی هیپوتونیک: معمولا به اسم آب ورزشی نیز شناخته می‌شود. این نوشیدنی‌ها اوسمولالیته پایینی داشته که به این معنی است که ذرات کمتری (کربوهیدرات و الکترولیت‌ها) به ازای ۱۰۰ میلی لیتر در مقایسه با مایعات بدن دارند. به دلیل رقیق بودن زیاد، سریعتر از آب جذب بدن می‌شود. عموما، یک نوشیدنی هیپوتونیک، حاوی کمتر از ۴ گرم کربوهیدرات به ازای هر ۱۰۰ میلی لیتر است.
• 2- نوشیدنی ایزوتونیک: عموما به اسم نوشیدنی ورزشی شناخته می‌شود. اوسمولالیته مشابه مایعات بدن داشته که به این معنی است که ذرات کربوهیدرات و الکترولیت‌های برابری به ازای هر ۱۰۰ میلی لیتر داشته، پس نسبت به آب، سریعتر جذب بدن می‌شود. بیشتر نوشیدنی‌های ورزشی که تبلیغ می‌شوند، ایزوتونیک هستند و ۴ تا ۸ گرم کربوهیدرات به ازای ۱۰۰ میلی لیتر دارند. از نظر تئوری، نوشیدنی‌های ایزوتونیک، تعادل مناسبی بین هیدراتاسیون و ذخیره‌سازی مجدد مواد مغذی برقرار می‌کند.
• 3- نوشیدنی هیپرتونیک: مانند نوشابه‌های گازدار که اوسمولالیته بالاتری نسبت به مایعات بدن داشته و ذرات بیشتری نیز به ازای ۱۰۰ میلی لیتر دارند، بنابراین غلظت بیشتری نیز دارند. این به این معنی است که دیرتر از آب، جذب بدن می‌شوند. یک نوشیدنی هیپرتونیک معمولا حاوی ۸ گرم کربوهیدرات یا بیشتر به ازای هر ۱۰۰ میلی لیتر محلول است.

کلام آخر

همانطور که در این مقاله اشاره شد نوشیدنی‌های کربوهیدرات‌دار عملکرد ورزشی را افزایش می‌دهند و به نگهداری مقادیر گلوکز خون کمک می‌کنند. همچنین به جذب آب سرعت می‌بخشند و تامین منبع بیشتر انرژی را به همراه دارند.

توصیه می‌شود تا جایی که امکان‌پذیر است از نوشیدنی‌های تجاری خودداری کنید و نوشیدنی‌های خانگی حاوی کربوهیدرات را مصرف کنید.

سوالات متداول:

عواقب هیدراته نبودن بدن چیست؟

اگر آب‌رسانی به بدن به‎درستی انجام نشود، سلامت بدن به خطر می‎افتد و علائمی همانند سرگیجه، خستگی، کاهش اشتها، سردرد و حالت تهوع به‌دنبال دارد.

مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های انرژی‌زا چه مضراتی دارد؟

مصرف بیش از حد این نوع نوشیدنی‌ها باعث پوسیدگی دندان‌های شما می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود که فقط در هنگام مسابقه یا تمرینات شدید و بلندمدت استفاده شود.

انواع نوشیدنی‌های ورزشی کدامند؟

نوشیدنی‌های هیپوتونیک، نوشیدنی‌های ایزوتونیک و نوشیدنی‌های هیپرتونیک.