خوراکی‌ها و غذاهای سنتی و محلی همیشه بخش مهمی از فرهنگ و تاریخ در هر منطقه جغرافیایی هستند. این موضوع به‌ویژه در کشورهایی که پیشینه تاریخی ریشه‌دارتری دارند، اهمیت بیشتری نیز دارد. ارمنستان یکی از کشورهایی است که سنت و فرهنگ قدیمی هنوز هم در محله‌های آن و میان مردم جریان دارند. ارمنی‌ها از جمله ملیت‌های دنیا هستند که با سنت دیرینه و فرهنگ قدیمی خود پیوند دارند و برای حفظ بخش‌های مختلف آن تلاش می‌کنند. خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های سنتی ارمنی نیز بخشی مهم و خوش طعم در این فرهنگ قدیمی هستند.

در حقیقت نوشیدنی‌های ارمنی را می‌توان از قدیمی‌ترین نوشیدنی‌های آسیایی و قدیمی‌ترین طعم‌ها در قفقاز دانست. باستان‌شناسان ادعا می‌کنند که ارمنی‌ها بیش از ۲ هزار سال قبل ایده‌هایی ناب و کاربردی در مورد فناوری‌های پخت‌وپز و ترکیب نوشیدنی‌های مختلف داشتند. نوشیدنی‌های کشور ارمنستان طعم فرهنگ و سنت این منطقه را دارند. در ادامه این مطلب از مجله عالیس شما را با تعدادی از این نوشیدنی‌های لذیذ آشنا می‌کنیم.

نوشیدنی ماتسون ارامنه

ماتسون یکی از نوشیدنی‌های سنتی در منطقه ارمنستان است که البته طعم و شکل آن برای ما ایرانی‌ها چندان غریبه نیست. این نوشیدنی ظاهری سراسر سفید و یکدست مانند دوغ دارد و از یک شیر تخمیر شده محلی به نام ماتسون تهیه می‌شود.

این نوشیدنی طعم ترش و شیرینی دارد و در کنار غذا یا به صورت جداگانه قابل مصرف است. ماتسون در حقیقت از ترکیب آب، ماست محلی ارمنستان و نمک تهیه می‌شود و مشابه دوغ سنتی ایرانی است. البته از نظر بافت و قوام چندان مشابه دوغ نیست. چراکه قوامی سفت‌تر و بیشتر نزدیک به ماست دارد. به همین دلیل علاوه‌ بر استفاده نوشیدنی، از آن به عنوان سس در غذاهای محلی نیز استفاده می‌کنند.

یکی دیگر از روش‌های سرو ماتسون، مخلوط کردن آن با انواع سبزی‌های ریز خردشده، پیاز بهاره و خیار نگینی‌ خردشده است که برای پذیرایی در دورهمی‌های رسمی و ویژه استفاده می‌شود.

ماتسون یکی از مفیدترین نوشیدنی‌های کشور ارمنستان است که معمولا با آب معدنی درست می‌شود و با ترکیب نمک بلوری و ماست می‌تواند به تنظیم فشار خون کمک کند. همچنین به دلیل باکتری‌های مفید موجود در ماست تخمیر شده، تاثیر مثبتی در بهبود عملکرد دستگاه گوارش و ساده شدن هضم غذا خواهد داشت.

به دلیل محبوبیت بالای این نوشیدنی سنتی ارمنی، کارخانجات صنایع غذایی ارمنستان اقدام به تولید آن به صورت بسته‌بندی کرده‌اند. شما می‌توانید ماتسون را با قیمتی ارزان از همه سوپرمارکت‌های ارمنستان نیز تهیه کنید. همچنین در مسیر پیاده‌روی از کوچه‌پس‌کوچه‌ها و محله‌های مرکزی، ماتسون خانگی را برای فروش می‌بینید که معمولا در کوزه‌های یک لیتری فروخته می‌شوند. نوشیدن ماتسون در این کوزه‌های سنتی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

اگر تعریف این نوشیدنی خوش‌طعم و سفید شما را به هوس انداخت، به شما پیشنهاد می‌کنیم که با خرید انواع دوغ عالیس یک طعم مشابه و ماندگار را تجربه کنید.

قهوه ارمنی

قهوه ارمنی را می‌توان معروف‌ترین نوشیدنی کشور ارمنستان در خارج از مرزهای این کشور دانست. تا چندی پیش تصور می‌شد که قهوه در این منطقه، میراثی از حکومت ترکان عثمانی باشد. اکنون عقیده دارند که قهوه سنتی از یمن سرچشمه گرفته و کاروان‌هایی آن را به شمال و سپس غرب آورده‌اند. در همین جابه‌جایی‌ها این دانه‌های معجزه‌آسا به آسیا و اروپا نیز نفوذ کرده‌اند.

قهوه ارمنی نوعی قهوه دم‌کرده غلیظ است که می‌توان آن را مشابه قهوه ترک دانست. این نوشیدنی با قهوه پودر شده درست می‌شود و برای سرو آن اغلب از  ظروف مسی یا برنجی استفاده می‌کنند. این قهوه هنگام دم کمی شیرین می‌شود. بنابراین معمولا طعم تلخ ندارد و به همین دلیل موقع سرو از شما می‌پرسند که نوشیدنی خود را معمولی میل می‌کنید یا شیرین؟

قهوه ارمنی اگرچه مشابه با قهوه ترک است اما تنوع زیادی دارد و به شکل‌های متفاوتی در ارمنستان سرو می‌شود. برای مثال می‌توانید این نوع قهوه را با شیر سفارش دهید. این نوشیدنی که نسکافه کاتوف نامیده می‌شود یک نوشیدنی ملایم و دلچسب است.

همچنین در تابستان، ارامنه قهوه ارمنی را به‌صورت سرد سرو می‌کنند. به طور کلی طعم قهوه ارمنی کمی ترشی و تلخی دارد و غلظت آن مشابه با قهوه عربی است. همچنین خواصی مشابه با قهوه عربی نیز دارد.

اگر از خواص قهوه عربی اطلاعاتی ندارید، مقاله آن را در مجله عالیس بخوانید.

نوشیدنی کواس

کواس یک نوشیدنی محبوب در ارمنستان است که البته در روسیه نیز یک نوشیدنی سنتی به‌حساب می‌آید. این نوشیدنی سنتی ارمنی معمولا از نان چاودار تهیه می‌شود و به همین دلیل است که رنگ تیره دارد. کواس سنتی طعم دار نیست و معمولا طعمی گس رو به تلخی دارد. به همین دلیل هنگام سرو به آن انواع میوه‌ها و گیاهان دلخواه مانند توت فرنگی و نعنا را اضافه می‌کنند. همچنین بسیاری از افراد کواس را با کشمش و عسل سرو می‌کنند.

از آنجا که کواس یکی از نوشیدنی‌های پروبیوتیک محسوب می‌شود، مزایای زیادی مانند بهبود سلامت دستگاه گوارش و تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. همچنین علائم مسمومیت لاکتوز و آلرژی را کاهش می‌دهد.

کواس یک نوشیدنی مناسب در دورهمی‌ها و مهمانی‌های ارمنی است. نوشیدنی‌های مناسب برای مهمانی‌ها باید علاوه‌ بر حفظ سنت، خوش طعم نیز باشند. اگر شما هم مایل به سرو بهترین نوشیدنی‌ها در مهمانی خود هستید، مطلب در دورهمی‌ها چه نوشیدنی بخوریم؟ را بخوانید.

نوشیدنی تارخونا

تارخونا یک نوشابه گازدار و معروف در ارمنستان است. این نوشیدنی قدمتی طولانی دارد و با ترخون و چوب درخت توت طعم‌دار می‌شود. این نوشیدنی نیز اولین بار در روسیه متولد شد، اما حالا یکی از بخش‌های جدانشدنی نوشیدنی‌های ارمنستان به‌شمار می‌آید.

آب معدنی جرموک ارمنستان

آب معدنی جرموک را می‌توان یک نوشیدنی با قدمت چند قرن دانست. این نوشیدنی بومی ارمنستان ریشه در اعماق زمین دارد و درست از چشمه‌های کوهستانی در شهر تفریحی جرموک بیرون می‌آید. این نوشیدنی ارمنی خاصیت درمانی زیادی دارد. برای مثال پزشکان، استفاده آن را در درمان ورم و زخم معده، دیابت و بیماری‌های سیستم عصبی موثر می‌دانند.

به همین دلیل است که شهر جرموک به لطف چشمه‌های درمانی آن، از محبوب‌ترین استراحتگاه‌های درمانی به‌حساب می‌آید. امروزه شهر تفریحی جرموک گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند که می‌خواهند سلامت خود را بهبود بخشند و مستقیما این نوشیدنی معجزه‌آسای ارمنستان را امتحان کنند. بااین‌حال، کسانی که فرصت بازدید از شهر را ندارند، می‌توانند آب را در هر فروشگاه با قیمتی مناسب خریداری کنند.

چای کوهی ارمنستان

چای در ارمنستان مانند قهوه یک نوشیدنی سنتی و فرهنگی به‌حساب می‌آید. ارامنه بهار و تابستان را صرف جمع‌آوری گیاهان کوهی مختلف و خشک کردن آن‌ها برای چای می‌کنند. این چای گیاهی معمولا برای دورهمی‌های مهم سرو می‌شود و خواص زیادی دارد. برای مثال بسیاری عقیده دارند که چای گیاهی ارمنی در درمان بیماری‌های قند موثر است.

برای آشنایی با دمنوش‌های مناسب افراد مبتلا به دیابت، مقاله دمنوش مناسب دیابت را بخوانید.

کلام آخر

در این مقاله، شما را با بخش مهمی از فرهنگ غذایی ارامنه آشنا کردیم. نوشیدنی‌های کشور ارمنستان فهرستی بلندبالا و متنوع را تشکیل می‌دهند. ما تلاش کردیم تا بخشی از بهترین‌های این لیست را به شما معرفی کنیم. مصرف این نوشیدنی‌های سنتی هم حس و حال بهتری را ایجاد می‌کند و هم در بهبود سلامت شما موثر است. بنابراین اگر مسافر این کشور هستید، نوشیدنی‌های سنتی این منطقه را از دست ندهید.

سوالات متداول:

آیا ارمنستان نوشیدنی سنتی دارد؟

بله. ارمنستان دارای فرهنگ غنی غذایی است و نوشیدنی‌های سنتی با قدمت چند قرن در سبد غذایی خود دارد.

مهم‌ترین نوشیدنی سنتی ارمنستان چیست؟

نوشیدنی‌های قدیمی و محبوب ارمنستان لیستی طولانی را دربرمی‌گیرند اما قهوه ارمنی و آب جرموک از مهم‌ترین این نوشیدنی‌ها هستند.

آیا قهوه ارمنی و قهوه ترک یکی هستند؟

قهوه ترک و ارمنی شباهت بسیاری با هم دارند. بااین‌حال، از نظر قوام کمی متفاوت هستند و همچنین قهوه ارمنی از قبل کمی شیرین می‌شود.