کامبوچا یک نوشیدنی تقریبا ترش‌مزه و حاصل از تخمیر چای و شکر توسط نوعی مخمر به همراه باکتری است. گاها برخی از تولیدکننده‌ها به این نوشیدنی طعم دهنده نیز اضافه می‌کنند. کامبوچا یک نوشیدنی باستانی به‌حساب می‌آید و شواهد نشان داده است که برای اولین بار در کشور چین و 220 سال پیش از میلاد مسیح تولید شده است.

این نوشیدنی به شکل طبیعی کمی گازدار است و سرشار از پروبیوتیک‌ها، آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین‌های گروه ب و سایر مواد مغذی دیگر است. حتما تا به حال نام این نوشیدنی را شنیده‌اید و حتی ممکن است از طرفداران آن باشید اما شاید این سوال برایتان هنوز وجود داشته باشد که واقعا کامبوچا چیست؟ و یا خواص نوشیدنی کامبوچا چیست؟ با ما همراه باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.

کامبوچا چیست؟

کامبوچا یک چای تخمیر شده است و هزاران سال است که مصرف می‌شود. این نوشیدنی طعمی خاص ترش و شیرین دارد و کمی گازدار است. گذشتگان بر این اعتقاد هستند که کامبوچا یک اکسیر جوانی است، اما این نوشیدنی چگونه تهیه می‌شود؟

طرز تهیه نوشیدنی کامبوچا

مواد تشکیل‌دهنده آن در دسترس است. برای تهیه این نوشیدنی به چای، آب، شکر و SCOBY نیاز داریم. SCOBY در واقع محیط کشت کامبوچا و ترکیبی از مخمر و باکتری است. باکتری‌های موجود در آن شامل استوباکتر کتوژنوم، باکتریوم گلوکونیکوم و باکتریوم زایلینوم و مخمرهای موجود در آن شامل شیزوساکارومایسس و ساکارومایسس، تورولا است. حالا با این مواد اولیه چه کنیم؟

مراحل تولید

• ابتدا چای را در آب جوش به همراه شکر قرار دهید. سپس بگذارید تا سرد شود.
• یک ظرف را کاملا استریل کنید.
• سپس مقداری کامبوچای حاوی محیط کشت یا خود محیط کشت را به مخلوط چای و شکر اضافه کنید و درب ظرف را ببندید.
• سپس این مخلوط را در محیطی تاریک و تمیز به مدت 7 تا 30 روز قرار دهید. اکنون کامبوچای شما آماده است و می‌توانید نوش جان کنید.

نکاتی که باید رعایت کنید:

• محیط نگهداری کامبوچا باید تاریک و تمیز باشد.
• در حین تهیه و نیز نگه‌داری آن ظروف فلزی یا پلاستیکی را به کار نبرید. بهتر است از ظروف شیشه‌ای استفاده کنید.
• درب ظرف باید چیزی شبیه یک پارچه نازک باشد.
• دمای محیط بسیار مهم است. هر چه دما بالاتر باشد عمل تخمیر سریع‌تر انجام می‌شود. سعی کنید دمای محیط را بین 25 تا 28 درجه سانتی‌گراد نگه دارید.
• قارچ حاصل از محیط کشت کامبوچا کرم رنگ است اما اگر روی سطح آن یا در ظرف، لکه‌هایی با رنگ‌های قرمز، سبز، قهوه‌ای و یا مشکی مشاهده کردید، از آن استفاده نکنید و دور بریزید زیرا احتمال رشد کپک و باکتری‌های مضر وجود دارد.
• سعی کنید از چای سیاه و یا چای سبز طبیعی بدون اسانس و عاری از افزودنی‌های طعم‌دار و رنگ‌های خوراکی استفاده کنید.

خواص نوشیدنی کامبوچا چیست؟

اعتقاد بر این است که کامبوچا به هضم غذا و سم‌زدایی بدن کمک می‌کند، انرژی بخش است و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. در روند کاهش وزن و تنظیم فشار خون و در جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی و سرطان نیز موثر است.

• همانطور که در بالاتر گفتیم کامبوچا یک نوشیدنی سرشار از پروبیوتیک است. این نوشیدنی با افزودن سویه‌های خاصی از باکتری‌ها، مخمرها و شکر به چای سیاه یا چای سبز و طی عمل تخمیر تهیه می‌شود. در طی این فرآیند باکتری‌ها و مخمرها لایه‌ای شبیه قارچ را روی سطح مایع تشکیل می‌دهند. به همین دلیل این نوشیدنی به “چای قارچ” نیز معروف است. فرایند تخمیر باعث تولید اسید و چندین ترکیب دیگر می شود. این نوشیدنی حاوی چندین گونه باکتری اسید لاکتیک است که ممکن است عملکرد پروبیوتیک داشته باشد. می‌توان گفت که پروبیوتیک‌ها سلامت روده‌ها را تضمین می‌کنند.
• چای سبز یکی از سالم‌ترین و مفیدترین نوشیدنی‌ها است.کامبوچای حاصل از چای سبز نیز ممکن است مزایای چای سبز را داشته باشد. چای سبز حاوی بسیاری از ترکیبات مفید مانند پلی فنول‌ها است که به عنوان آنتی اکسیدان‌های بسیار قدرتمند در بدن عمل می‌کنند. بسیاری از مطالعات نشان می‌دهند که نوشیدن چای سبز به طور مرتب باعث می‌شود تا کالری بیشتری بسوزانید و موجب کاهش چربی‌های اطراف شکم، بهبود سطح کلسترول و کنترل قند خون، کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات، سرطان پستان و سرطان روده بزرگ می‌شود.
• کامبوچا حاوی مقادیر زیادی آنتی اکسیدان است. آنتی اکسیدان‌ها در بدن نقش سربازان مبارز علیه رادیکال‌های آزاد را دارند. رادیکال‌های آزاد ترکیباتی بسیار مضر هستند که به سلول‌های شما آسیب می‌رسانند. کامبوچا به ویژه اگر از چای سبز تهیه شده باشد اثرات آنتی اکسیدانی بالاتری دارد.
• یکی از اصلی‌ترین مواد تولید شده در زمان تخمیر و تولید نوشیدنی کابوچا اسید استیک است که این ماده در سرکه نیز فراوان است. اسید استیک مانند پلی فنول‌های موجود در چای قادر است بسیاری از میکروارگانیسم‌های مضر را از بین ببرد. به نظر می‌رسد کامبوچا خاصیت ضد باکتریایی قوی‌ای دارد. خصوصاً در مقابل باکتری‌های عفونت‌زا و مخمرهای کاندیدا به خوبی عمل می‌کند. این اثرات ضد میکروبی رشد باکتری‌ها و مخمرهای نامطلوب را سرکوب می‌کند، اما بر روی باکتری‌های پروبیوتیکی مفید تأثیر نمی‌گذارد.
• کامبوچا ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهد. به نظر می‌رسد که ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در این نوشیدنی از ذرات کلسترول LDL در مقابل اکسیداسیون محافظت کرده و به این طریق به سلامت قلب کمک می‌کند. نوشیدنی‌های حاصل از چای سبز تا 31 درصد خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهند.
• امروزه بیش از 300 میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت نوع 2 مبتلا هستند. این بیماران قند خون بالا و مقاومت به انسولین دارند. طی مطالعه‌ای روی موش‌های صحرایی مبتلا به دیابت نشان داده شد که کامبوچا سرعت هضم کربوهیدرات‌ها را کاهش می‌دهد و به این روش باعث کاهش قند خون می‌شود.
• متاسفانه امروزه سرطان یکی از مهم‌ترین دلایل مرگ در جهان است. این بیماری به دنبال جهش سلولی و رشد کنترل نشده سلول ایجاد می‌شود. کامبوچا منبعی غنی از پلی‌فنول‌ها و آنتی اکسیدان‌ها است که به جلوگیری از رشد و گسترش سلول‌های سرطانی کمک کرده است.
• فرایند تخمیر کامبوچا به این معنی است که این نوشیدنی سرشار از پروبیوتیک است. باکتری‌های پروبیوتیک مشابه باکتری‌های مفید دستگاه گوارش هستند. باکتری‌های پروبیوتیک به درمان اسهال و بهبود سندرم روده تحریک پذیر (IBS) کمک می‌کنند. دستگاه گوارش سالم در ارتباط با عملکرد سالم سیستم ایمنی بدن است.
• شواهدی وجود دارد مبنی بر اینکه پروبیوتیک‌ها ممکن است به درمان افسردگی کمک کنند. التهابات بدن با افسردگی در ارتباط است. بنابراین اثر ترکیبات ضد التهابی موجود در کامبوچا ممکن است به کاهش برخی از علائم افسردگی کمک کند.
• کامبوچا سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی است که باعث دفع سموم موجود در کبد شده و در نتیجه در سلامت و کاهش التهاب کبد نقش دارد.

در  هر روز چه مقدار کامبوچا بنوشید؟

زیاده‌روی کردن در هر چیزی ممکن است به بدن شما آسیب بزند. نوشیدن بیش از اندازه کامبوچا می‌تواند منجر به سردرد، حالت تهوع و ناراحتی دستگاه گوارش شود. به این خاطر متخصصان توصیه می‌کنند بیش از سه بار و در کل بیش از 350 سی‌سی در روز مصرف نکنید.

زنان باردار، مادرانی که در دوران شیردهی هستند، کودکان خردسال، افرادی که بیماری‌های خاص دارند و یا سابقه حساسیت دارند بهتر است از نوشیدن کامبوچا خودداری کنند و یا حداقل قبل از شروع مصرف حتما با پزشک خود مشورت کنند.

کلام آخر

بسیاری از مردم بر این باورند که نوشیدنی کامبوچا درمان بسیاری از بیماری‌ها است. از زمان‌های بسیار قدیم، نوشیدن کامبوچا رواج داشته است و به نوعی اکسیر شفابخش و جوانی شناخته شده است.

تا به امروز طی مطالعات به نتایج بسیار خوبی نیز رسیده‌اند اما هنوز برای کسب نتایج کاملا علمی نیاز به تحقیقات بیشتری است. قبل از نوشیدن کامبوچا از سالم بودن آن اطمینان حاصل کنید و از فروشگاه‌های مطمئن خریداری کنید.