تقریباً همه ما ایرانی‌ها چای را به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین نوشیدنی‌ها در سبد غذایی خود داریم؛ اما چند درصد از ما با انواع چای ایرانی آشنا هستیم؟ چای کلمه‌ای با ریشه چینی است. درواقع چای اولین‌بار از کشور چین به ایران صادر شده و سپس در ایران هم کشت شد. برخی کشورها مانند هند و چین اصلی‌ترین تولید‌کنندگان چای هستند و بهترین‌ چای‌ها را در این کشورها می‌توان یافت. در کشور ایران هم در برخی مناطق مانند نقاط شمالی کشور چای‌های مختلفی کشت می‌شود. در این مقاله با 8 نوع چای ایرانی آشنا خواهیم شد.

چای شکسته

این چای یکی‌ از گزینه‌های موردعلاقه ایرانی‌هاست که از ترکیب چندین نوع چای تهیه می‌شود. همان‌طور که احتمالاً از اسم آن هم متوجه شده‌اید، این مورد کیفیت پایین‌تری نسبت به بقیه انواع چای دارد. علت این موضوع این است که در کارخانجات تولید چای، از برگ‌های چیده‌شده چای‌های مختلف در فصل تابستان و پاییز چای شکسته تولید می‌شود. در واقع چای شکسته یک نوع چای خاص یا حاصل برداشت یک فصل خاص نیست؛ بلکه از ترکیب چندین چای و چندین برداشت مختلف تهیه می‌شود. در کنار هم قرارگرفتن چای‌های ریزودرشت باعث شده تا این چای نام شکسته به خود بگیرد. این چای اگرچه نسبت به سایر چای‌ها کیفیت پایین‌تری دارد؛ اما مشتریان و علاقه‌مندان خاص خود را نیز دارد.

در مورد فواید چای سیاه بیشتر بخوانید.

چای کله مورچه

چای کله مورچه را با نام چای باروتی هم می‌شناسند. این چای را تقریباً بسیاری از ما می‌شناسیم یا حداقل یک‌بار نام آن را شنیده‌ایم. چای کله مورچه به‌عنوان یک چای ایرانی در چای‌های کیسه‌ای و چای‌های فوری استفاده می‌شود. این چای بسیار زودتر از سایر چای‌ها رنگ می‌دهد و به همین دلیل برای زمان‌هایی که فرصت زیادی برای دم‌کردن ندارید، مناسب است. چای کله مورچه از خاک و باقی‌مانده دیگر چای‌ها در مراحل فراوری به‌دست می‌آیند. همچنین در مرحله آخر برداشت چای، باقی‌مانده برگ‌ها و بوته‌های چای را برای تهیه این چای جمع‌‌آوری می‌کنند.

چای قلمی

این چای تلخی متوسطی دارد. قیمت چای قلمی در بازار مناسب‌تر از سایر گزینه‌ها مانند چای ممتاز است. در واقع این چای یک چای متوسط در بین چای‌های ایرانی است و قیمت مناسبی هم دارد. به همین دلیل بسیاری از افراد برای استفاده روزانه از این چای خریداری می‌کنند. این چای را از چیدن برگ‌های پایینی چای به‌دست می‌آورند.

چای سرگل

این چای یکی از بهترین چای‌های ایرانی است. چای سرگل همان‌طور که از نام آن پیداست، از برداشت جوانه‌های ابتدایی گیاه و برگ‌های ریز و جوان به‌دست می‌آید. مدت دم‌کشیدن این چای طولانی نیست و زودتر از سایر چای‌ها، به‌جز چای کله‌ مورچه دم می‌کشد. چای سرگل از چای‌هایی است که قابلیت صادرشدن به سایر کشورها را دارد. درواقع می‌توان این آن را بهترین چای ایرانی دانست. عطر، بو و طعم این چای منحصربه‌فرد بوده و کاملاً از سایر موارد متمایز است. چای سرگل تلخی خاصی دارد که از سایر چای‌ها بیشتر است. علت این امر کیفیت بالای این چای است.

چای ممتاز

چای ممتاز کیفیت خوبی دارد. نسبت به چای سرگل هم تلخی و هم کیفیت پایین‌تری دارد؛ اما باز هم یک انتخاب عالی بین چای‌های ایرانی محسوب می‌شود. این چای حاصل برداشت برگ‌های میانی گیاه چای است. عطر و بوی آن بسیار عالی است و از نظر قیمتی هم تقریباً متوسط روبه‌بالا است. در واقع چای سرگل بیشتر از غنچه‌های چای به‌دست می‌آید؛ اما چای ممتاز ترکیبی از غنچه و برگ‌ و بوته‌های پایینی است. به همین دلیل است که می‌گوییم کیفیت چای ممتاز کمی پایین‌تر از چای سرگل است.

در مقاله‌ای مفصل به مضرات چای سیاه پرداختیم.

چای بهاره یا چین اول

چای بهاره یا چای چین اول به اولین برداشت چای از گیاه چای گفته می‌شود. این برداشت همان‌طور که از اسم آن هم پیداست در فصل بهار انجام می‌شود و بهترین زمان برای برداشت چای است. درواقع بهترین انواع چای هم حاصل برداشت بهاره هستند و این چای کیفیت بسیار بالایی دارد. چین اول را می‌توان حتی تا یک‌ سال بدون آنکه ذره‌ای عطر و بوی آن تغییر کند نگه‌داری کرد.

چای تابستانه یا چین دوم

این چای هم همانطور که از نام آن پیداست مربوط به برداشت دوم است که در فصل تابستان انجام می‌شود. این برداشت معمولا در تیرماه صورت می‌گیرد. این چای کیفیت متوسطی داشته و تلخی آن نسبت به چای بهاره کمتر است. این چای را می‌توان چای کم‌ضرری دانست و برای افرادی که به سلامتی بدن خود اهمیت می‌دهند گزینه مناسبی است. اگر شما هم جزو دسته افرادی هستید که به سلامت بدن خود اهمیت می‌دهید، توصیه می‌کنیم طرز تهیه چای پوست انار را یاد گرفته و آن تهیه کنید.

چای پاییزه یا چین سوم

این چای معمولاً کیفیت و عطروطعم پایین‌تری نسبت به سایر چای‌ها دارد. درواقع چای کله‌مورچه یا چای‌ شکسته حاصل این برداشت هستند. این چای تلخی بسیار کمتری نسبت به دیگر برداشت‌های چای دارد و زودتر از سایر آن‌ها رنگ هم می‌دهد. به همین دلیل است که در انواع چای‌های کیسه‌ای استفاده می‌شود.

کلام آخر

چای ایرانی با عطروطعم مست‌کننده آن می‌تواند هوش از سر هرکسی ببرد. در کشور ایران به‌خاطر تنوع اقلیم آب‌وهوایی می‌توان انواع مختلفی از چای را کاشت. چای‌های ایرانی در دنیا معروف بوده و به کشورهای دیگر هم صادر می‌شوند. آشنایی با انواع چای ایرانی می‌تواند به شما هنگام خرید چای کمک کند. می‌توانید چای‌های مختلف را بنا به نیاز خود خریداری کرده و در مواقع مناسب از آن‌ها استفاده کنید. بهتر است در مصرف چای به این نکته دقت کنید که نباید در طول روز بیش از حد چای بنوشید؛ زیرا مصرف بیش‌‌ازحد چای باعث ازدست‌رفتن آب بدن شده و در طولانی‌مدت می‌تواند موجب کم‌خونی شود.

سؤالات متداول

کدام چای از بقیه کیفیت بهتری دارد؟

چای سرگل بهترین چای ایرانی است و نسبت به بقیه طعمی تلخ‌تر و بویی بهتر دارد.

از کدام چای به‌عنوان چای فوری در تی‌بگ‌ها می‌توان استفاده کرد؟

چای کله مورچه به دلیل اینکه زودتر از بقیه چای‌ها رنگ می‌دهد به‌عنوان چای فوری در تی‌بگ‌ها استفاده می‌شود.

کدام برداشت چای بیشترین کیفیت را دارد؟

برداشت بهاره که با نام چای بهاره یا چای چین اول شناخته می‌شود، کیفیت بهتری نسبت به سایر برداشت‌ها دارد. این چای را می‌توان بدون تغییر عطر و مزه تا مدت‌های طولانی نگهداری کرد.