اگر دم‌آوری چای را با قهوه مقایسه کنیم، باید متعجب شده و سرسام بگیریم. چای کلا به یکی دو روش دم می‌شود و نوشیدنی‌هایی که از آن درست می‌شوند هم نهایتا به ۱۰ مورد می رسند. اما قهوه نه‌تنها ده‌ها مدل نوشیدنی در زیرمجموعه خود دارد، چندین مدل فرآوری و دم‌آوری نیز دارد و هرروز هم به تمام این مدل‌ها، روش یا تکنیک یا فرآورده جدیدی اضافه می‌شود. امروز قرار است راجع به یکی از جدیدترین این مدل‌های فرآوری صحبت کنیم؛ طرز تهیه قهوه ایروپرس.

اگر هنوز اسمش را نشنیده‌اید هم مهم نیست. چون خیلی از کافه‌های معتبر هنوز این مدل قهوه را در منوی خودشان قرار نداده‌اند، اما ما قرار است که شما را از کافه‌ها هم جلو بیندازیم. پس به ما اعتماد کنید و تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید. در این مطلب راجع به تاریخچه قهوه ایروپرس، طرز تهیه قهوه ایروپرس و تکنیک‌های قهوه ایروپرس برای شما صحبت خواهیم کرد تا به طور کلی با یک قهوه جذاب و جدید آشنا شوید.

قهوه ایروپرس چیست؟ تاریخچه ایروپرس

ایروپرس (به زبان انگلیسی: AeroPress) به یک ابزار دم‌آوری قهوه گفته می‌شود؛ ابزاری که قدمتش به دو دهه اخیر بازمی‌گردد. شاید برایتان جالب باشد که این ابزار دم‌آوری، نه توسط یک باریستا یا متخصص قهوه، بلکه توسط یک مهندس فیزیکدان و مدرس دانشگاه استنفورد اختراع شده است! نام این فرد آلن آدلر است؛ کسی که از بس روی تنظیم اسیدیته قهوه نوشیدنی خود و کنترل میزان تلخی و طعم و عطر آن حساس بود، قهوه ایروپرس را ابداع کرد.

آدلر اغلب نوشیدنی خود را با استفاده از دستگاه فرنچ پرس تهیه می‌کرد. اما به نتیجه دلخواه خود نمی‌رسید. به همین دلیل تصمیم گرفت با اعمال تغییراتی روی فرنچ پرس به دستگاهی جدید برسد. بنابراین فیلتری کاغذی به فرنچ پرس اضافه شد که نه‌تنها تفاله را از قهوه دور می‌کرد، بلکه با صاف کردن و شفافیت بیشتر، طعم و عطری واضح‌تر را ارائه می‌داد. البته او در ابتدای عرضه ایروپرس به بازار، خرید ایروپرس را این‌گونه تبلیغ می‌کرد که گویی نوع جدیدی از اسپرسو به بازار آمده است. اما دراصل، ایروپرس یک عصاره قوی اما کمی متفاوت با قهوه اسپرسو است.

اختراع آلن آدلر درمورد قهوه ایروپرس فوق‌العاده خوب بود، اما دلیل نمی‌شود که حرف او درمورد فرنچ پرس را کاملا بپذیریم. بنابراین اگر قهوه فرانسه دوست دارید، کافی است مطلب چگونه قهوه فرانسه درست کنیم؟ را مطالعه کرده و از نوشیدن قهوه فرنچ پرس لذت ببرید.

مزایای تهیه قهوه با ایروپرس

شاید فکر کنید وقتی هنوز روش کار با دستگاه و طرز تهیه قهوه ایروپرس را نخوانده‌ایم، چطور می‌شود مزایای تهیه قهوه با ایروپرس را بدانیم؟ مساله این‌جاست که فهرست پایین شاید در ابتدا برای شما ناواضح باشد؛ اما اولا در ادامه به بیان توضیحات خواهیم پرداخت. ثانیا برای این در ابتدا از مزایا نام می‌بریم که بدانید زحمت یادگیری این روش جدید و هزینه برای خرید ایروپرس به جذابیت‌هایی که در آن نهفته است، می‌ارزد؛ ولو برای تنوع! پس ازجمله مزایای تهیه قهوه با ایروپرس، می‌توانیم به موارد زیر اشاره داشته باشیم:

• تهیه قهوه ایروپرس در خانه نسبت به سایر روش‌های دم‌آوری قهوه بسیار راحت است و نیاز به تکنیک خاص ندارد. کافی است قهوه را بریزید و فشار دهید! همین! البته نکات جزئی برای کیفیت بهتر همیشه وجود دارند!
• قیمت این وسیله و محصول نهایی بنا به کیفیت قهوه، ارزان تر و به‌صرفه‌تر از خیلی روش‌های دم‌آوری دیگر قهوه است.
• دستگاه ایروپرس را حتی می‌توانید با خودتان به سفر ببرید و از آن برای دم‌آوری قهوه استفاده کنید. زیرا این وسیله، ابزاری بسیار سبک و در عین حال بادوام و مستحکم است.
• زمان آماده‌سازی قهوه ایروپرس هم بسیار کوتاه است و حتی اگر عجله داشته باشید، می‌توانید یکی دو دقیقه‌ای با آن قهوه درست کنید.
• با وجود تمام موارد بالا، قهوه ایروپرس در حد یک قهوه فوری، کم‌کیفیت نیست. اتفاقا قهوه‌ای با طعم و رایحه خوب و غلظت مناسب از آن به دست خواهد آمد.

مواد لازم و وسایل مورد نیاز برای تهیه قهوه ایروپرس

برای درست کردن قهوه ایروپرس خانگی به مواد اولیه و وسایل زیر احتیاج داریم:

• دانه قهوه با رست تازه
• آب تصفیه شده
• یک دستگاه ایروپرس به همراه فیلتر کاغذی
• تایمر یا کورنومتر
• گریندر یا آسیاب قهوه
• یک کتری کوچک
• یک عدد فنجان

مرحله اول: حدودا 200 میلی لیتر (در حدود حجم سرپر یک لیوان فرانسوی) آب را به جوش بیاورید. این مقدار آب معمولا با 15 گرم قهوه سازگار خواهد بود. پس فعلا همین مقدار از قهوه را آسیاب کنید و کنار بگذارید.

مرحله دوم: فیلتر را با آب داغ خیس کرده و داخل درپوش ایروپرس جای­گذاری‌ کنید. حالا درپوش و فیلتر را روی محفظه دم‌آوری بگذارید.

مرحله سوم: محفظه دم‌آوری را روی فنجان، ظرف یا ماگ خود بگذارید. دقت کنید که قطر ظرف با اندازه دستگاه ایروپرس شما متناسب باشد. حالا قهوه آسیاب شده را داخل ایروپرس بریزید و مواظب باشید قهوه به درزها نریزد.

مرحله چهارم: تایمر یا کورنومتر را استارت کنید و همزمان 30 میلی لیتر از آب را روی قهوه بریزید. این کار را به صورت دورانی و آرام انجام دهید تا قهوه فرصت داشته باشد که اصطلاحا شکفته شده و پویا شود. سپس چند ثانیه به قهوه استراحت بدهید.

مرحله پنجم: حالا وقتش است که باقی آب را هم به قهوه اضافه کنید. آب را معمولا تا خط چهارم دستگاه ایروپرس اضافه کرده و بعد از مخلوط کردن حسابی قهوه و آب جوش، اجازه می‌دهیم تا مخلوط یکی دو دقیقه دیگر استراحت کند.

مرحله ششم: پیستون را بالای دستگاه ایروپرس متصل کنید. حالا بااحتیاط و فشاری ثابت آن را هل بدهید. این کار را تا زمانی ادامه دهید که یک صدای هیس‌مانند شنیده باشید. این صدا به معنی عبور تمام آب خواهد بود.

تبریک می‌گوییم! شما به همین راحتی صاحب قهوه ایروپرس خانگی شدید! اگر به قهوه بلک علاقه دارید که همین الان می‌توانید آن را نوش جان کنید. اگر نه، با این قهوه مانند اسپرسو رفتار کنید. برای مثال آب جوش اضافه کنید تا آمریکانو تحویل بگیرید. یا فوم شیر اضافه کنید که یک کاپوچینو داشته باشید. حتی می‌توانید مقداری یخ اضافه کنید تا آیس کافی تحویل بگیرید. برای آموزش بیشتر هم مطلب انواع قهوه سرد را گوشه ذهن خود داشته باشید.

قهوه ایروپرس باید چگونه باشد؟

همه‌چیز به سلیقه شما بازمی‌گردد. اما ما در این‌جا توضیح می‌دهیم که درصورت هر انتخاب شما، چه نتیجه‌ای نصیب‌تان خواهد شد. در مبحث دان قهوه، هم می‌توانید از قهوه عربیکا و هم می‌توانید از قهوه روبوستا استفاده کنید. یکی از انتخاب‌های خوب هم ترکیب قهوه عربیکا و روبوستا خواهد بود؛ حرکتی جالب که پیشتر آن را در مطلب بهترین ترکیب قهوه عربیکا و روبوستا برای شما توضیح داده‌ایم. عربیکا بیشتر طعم ترش‌مانند ایجاد خواهد کرد و روبوستا قهوه تلخ قوی و با کافئین زیاد تحویل شما خواهد داد.

در مبحث رُست کردن، دقت کنید که اگر دوست دارید طعمی شبیه اسپرسو بگیرید، باید از بو دادن بین مدیوم تا دارک بهره ببرید، درغیراین­صورت دست شما برای هرکاری باز است. فراموش نکنید که خود ایروپرس یک دستگاه تجربی است!

درمورد آسیاب قهوه هم به یاد داشته باشید که دم‌آوری با آسیاب ریزتر، به زمان کوتاه‌تری نیاز دارد، اما بالعکس، با زمان بالاتر عصاره عمیق‌تر و باحوصله‌تری تحویل شما خواهد داد.

نکات مهم در طرز تهیه قهوه ایروپرس

• ابزار ایروپرس معمولا وسیله‌ای جمع و جور است. به این معنا که قهوه درست شده در دستگاه ایروپرس، مناسب مصرف ۱ تا ۲ نفر خواهد بود.
• دان قهوه را برای تهیه قهوه ایروپرس، باید ریز آسیاب کنید، اما توجه داشته باشید که بهتر است ریزی آسیاب، کمی درشت‌تر از آسیابی باشد که برای تهیه قهوه اسپرسو انجام می‌دهید. ضمنا اگر به تهیه قهوه اسپرسو در خانه هم علاقه دارید، می‌توانید مطلب چگونه در خانه قهوه اسپرسو درست کنیم؟ را مطالعه کنید.
• وقتی که قرار است فیلتر کاغذی را به زیر دستگاه ایروپرس ببندید، حتما آن را با کمی آب خیس کنید. این کار باعث می‌شود تا طعم فیلتر از بین رفته باشد و فیلتر به خوبی به کف دستگاه ایروپرس بچسبد.
• اگر برای تهیه آب جوش بین 91 تا 96 درجه سانتی گراد، دماسنج آشپزی داشته باشید که چه بهتر، اگر ندارید هم نگران نباشید. کافی است که آب را کاملا بجوشانید و سپس از روی شعله گاز بردارید. با ۳ دقیقه استراحت دادن به آب، منتظر باشید که دمای دلخواه ما حاصل شود.
• اگر وسیله ایروپرس شما پیمانه مخصوص دارد بهتر است به میزان اندازه سازنده اعتماد کنید. اگر نه، یک قاشق غذاخوری سرپر قهوه (منظور قهوه آسیاب شده است!) معمولا برای دستیابی به دو شات قهوه ایروپرس کافی خواهد بود.
• برای اینکه بهترین نتیجه را از دستور بالا برای طرز تهیه قهوه ایروپرس بگیرید، قبل از پرس کردن 4 دقیقه صبر کنید. این کار باعث دم‌آوری بهتر قهوه خواهد شد.

کلام آخر

امیدواریم که از آشنایی با قهوه ایروپرس لذت برده باشید. همان‌طور که خواندید، طرز تهیه قهوه ایروپرس خیلی کار سختی نیست. خوبی این دستگاه این است که همزمان یک دستگاه خوب قهوه است و هم یک محصول آماده و پایه برایتان به ارمغان خواهد آورد. نوش جان!

سوالات متداول

آیا روش دیگری برای کار با ایروپرس وجود دارد؟

بله، قطعا! همان‌طور که گفتیم، ایروپرس یک دستگاه جدید و تجربی است که شما می‌توانید کار با آن را بنا به آزمایش خود متفاوت کنید. در نظر داشته باشید که ۳ فاکتور، آب، قهوه و زمان، فاکتورهایی هستند که در کار با ایروپرس تاثیر خواهند گذاشت. پس اگر این فاکتورها را بالا و پایین کرده (از نظر مقدار) یا از نظر کیفی آن‌ها را با آیتم‌های متفاوت از رسپی بالا عوض کنید، نتایج متفاوتی هم خواهید گرفت.

بهترین دمای آب برای دم‌آوری با دستگاه ایروپرس چیست؟

خود دستورالعمل‌های کار با ایروپرس، معمولا دمای۸۰ درجه سانتیگراد را پیشنهاد می‌کنند، اما ما به شما دمایی بالاتر را پیشنهاد می‌کنیم. دلیل این کار هم تجربه پیشنهادی متخصصین قهوه و باریستاها بوده است.

ایروپرس را باید برعکس کار بگذاریم یا رو به بالا؟

در روش‌های دم‌آوری طبق دستورالعمل‌های سازندگان، محفظه دم‌آوری ایروپرس باید مستقیما برعکس و روی فنجانی که بر سطح میز کار شما قرار دارد، باشد. اما شما می‌توانید بالعکس هم کار را انجام دهید و مشکلی پیش نخواهد آمد؛ به این شکل که محفظه فیلتر به سمت پایین پیچ شده باشد؛ سپس پیستون روی آن قرار داده شود.