«دو سوم بدن انسان را آب تشکیل می‌دهد»: مطمئناً این جمله را شنیده‌اید. آنچه در این جمله نهفته شده است، اهمیت و جایگاه نوشیدن مایعات در رژیم‌های غذایی است؛ بنابراین منطقی است که هر روز به‌اندازه کافی مایعات سالم بنوشیم تا بدن خود را هیدراته و سالم نگه داریم. آب، چای، قهوه، شیر، آب‌میوه‌های طبیعی و اسموتی‌ها همه در برنامه غذایی ما نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. اهمیت سالم و بدون قند بودن این نوشیدنی‌ها در جایی بیشتر احساس می‌شود که فرد سلامتی خود را در خطر ببیند یا به یکی از بیماری‌های مربوط به فشارخون، گوارش، دیابت و موارد مشابه دچار شده باشد. در این مقاله از مجله عالیس سعی داریم تا به افراد با رژیم غذایی خاص به‌ویژه دیابتی‌های عزیز کمک کنیم تا نوشیدنی‌های متنوع و سالم را در برنامه غذایی خود قرار دهند. اگر شما نیز به‌ سلامتی خود اهمیت می‌دهد یا اینکه خود یا یکی از عزیزانتان دچار دیابت هستید خواندن این مقاله به شما توصیه می‌شود.

تأثیر رژیم غذایی سالم بر دیابت

دیابت یک بیماری مزمن است که با ناتوانی بدن در تولید انسولین کافی یا مقاومت بدن در برابر انسولین مشخص می‌شود. انسولین هورمونی است که سطح قند خون را تنظیم می‌کند و بدون عملکرد مناسب می‌تواند منجر به سطوح غیرطبیعی قند خون شود. بخشی جدایی‌ناپذیر از مدیریت سطح قند خون در دیابت نوع ۲ وابسته به نوشیدنی و غذایی است که میل می‌کنید. به‌عنوان یک فرد دیابتی، بدن شما تمایل دارد که گلوکز خون اضافی را از طریق ادرار دفع کند و باعث تکرر ادرار و کم‌آبی احتمالی شود. نوشیدنی‌های قندی نه‌تنها می‌توانند سطح قند خون شما را افزایش دهند، بلکه می‌توانند مقدار زیادی از کالری مصرفی روزانه شما را نیز تشکیل دهند. مصرف نوشیدنی‌های مناسب به کاهش سطح گلوکز خون شما کمک می‌کند و خطر ابتلا به عوارض دیابت کنترل نشده را کاهش می‌دهد. مانند:

آب ساده

بدن انسان برای عملکرد بهتر و حفظ سلامت به آب نیاز مبرمی دارد. این موضوع امری کلی و ضروری است و تنها محدود به افراد دیابتی نمی‌شود. طبق توصیه متخصصین بهتر است مردان حدود ۳.۵ لیتر و زنان حدود ۲.۵ لیتر آب را در طی روز مصرف کنند. آب بهترین نوشیدنی همه‌جانبه است. نوشیدن آب به فرد کمک می‌کند تا دمای بدن خود را در حد طبیعی نگه دارد، نقش یک روان‌کننده را برای مفاصل ایفا می‌کند، از آسیب به کلیه جلوگیری می‌کند، گلوکز اضافی را از طریق ادرار دفع می‌کند، عملکرد شناختی فرد را بهبود می‌بخشد، به هضم غذا کمک می‌کند و از یبوست جلوگیری می‌کند. آب بهترین گزینه هیدراتاسیون برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ است؛ زیرا فاقد قند، کربوهیدرات یا هر ترکیب دیگری است که بتواند به گلوکز تجزیه شود. نوشیدن آب کافی به دفع گلوکز اضافی از طریق ادرار کمک می‌کند. برای بیماران دیابت نوع ۲، نوشیدن آب به‌صورت روزانه به طور قابل‌توجهی تنظیم گلوکز خون را بهبود می‌بخشد و به مدیریت قند خون بیماری کمک خواهد کرد.

آب گازدار بدون قند

یکی دیگر از گزینه‌های عالی برای افراد مبتلا به دیابت، آب گازدار است. چرا که کالری این نوشیدنی صفر است و هیچ شیرین‌کننده اضافه‌ای ندارد. اگر به فهرست مواد تشکیل‌دهنده این نوشیدنی نگاهی بیندازید قطعاً متوجه کوتاه و بی‌خطر بودن آن خواهید شد. آب گازدار بدون قند از آب و اسانس‌های طبیعی میوه تشکیل می‌شود. این نوشیدنی علاوه بر اینکه برای افراد مبتلا به دیابت مفید است می‌تواند، توانایی بلع را بهبود بخشد، فرد را برای مدت طولانی‌تری سیر نگه دارد و به رفع یبوست کمک کند.

چای

اگر چای سیاه یا سبز را بدون قند یا هر شیرین‌کننده دیگر و تنها با یک ‌برش لیمو تازه بنوشید برای کمک به آرامش قبل از خواب و تنظیم سطح گلوکز خون بسیار مفید خواهد بود. چای سبز ممکن است به کاهش فشارخون و کاهش سطح LDL (کلسترول بد) کمک کند. نوشیدن چای به فرد دیابتی پیشنهاد می‌شود، زیرا حاوی پلی‌فنول‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های گیاهی است. پلی‌فنول‌ها می‌توانند، کلسترول و فشارخون را کاهش دهند، سلامت عروق را بهبود بخشند.

یک بررسی تحقیقاتی از فواید بالقوه چای  در مورد دیابت و مدیریت چاقی رو نمایی کرده است. طبق مطالعه متخصصین کشور ژاپن در می‌یابیم که افرادی که شش فنجان یا بیشتر چای سبز در روز می‌نوشند نسبت به افرادی که کمتر از یک فنجان در هفته می‌نوشند، ۳۳ درصد کمتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ قرار می‌گیرند. همچنین نتایج امیدوارکننده‌ای را در مورد کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع ۲ نیز نشان داده است.

چای گیاهی

 

دم‌نوش‌های گیاهی می‌توانند تغییرات طراوت بخشی ایجاد کنند و بیشتر آن‌ها فاقد کافئین هستند. اگر شما جزو افرادی هستید که علاقه دارید آب را به‌تنهایی ننوشید، می‌توانید یکی از گیاهانی که در ادامه نام می‌بریم به آب اضافه کرده و سپس نوش‌جان فرمایید. نعناع، ریحان، بادرنجبویه، انواع توت‌ها مانند تمشک، لیموترش، پرتقال، خیار، انار، زنجبیل، زردچوبه، دارچین، فلفل قرمز و جینسینگ از جمله گیاهانی هستند که با ترکیب‌شدن با آب می‌توانند دم‌نوش مناسبی برای شما باشند.

گیاهان دارویی از دیرباز برای مدیریت دیابت و سایر بیماری‌های مزمن استفاده می‌شوند. دم‌نوش‌های گیاهی کربوهیدرات، کالری و قند کمی دارند. همچنین به علت وجود ترکیبات آنتی‌اکسیدانی با بیماری‌های بسیاری مبارزه می‌کنند. طبق مطالعات اخیر دانشمندان دریافته‌اند که برخی از چای‌های گیاهی یا عصاره‌های گیاهان می‌توانند به مدیریت دیابت از طریق:

• کاهش سطح گلوکز خون
• افزایش عملکرد انسولین
• افزایش حساسیت به انسولین
• کاهش سطح چربی

کمک کنند. دم‌نوش‌های گیاهی زمانی مؤثرتر هستند که بدون طعم‌دهنده یا شکر مصرف شوند تا از یکپارچگی ترکیبات «شفابخش» محافظت کرده و از هرگونه عوارض جانبی جلوگیری کنند.

قهوه بدون شیرینی

کافئین جزو عناصر غذایی است که در هر شخصی به طور متفاوتی تأثیرگذار خواهد بود؛ بنابراین باید قند خون خود را بررسی کنید تا بدانید آیا قهوه کافئین‌دار انتخاب خوبی برای شما است یا خیر. در صورت بروز مشکل از قهوه بدون کافئین استفاده کنید. نوشیدن قهوه به دیابتی‌ها بدون اضافه کردن لبنیات پرچرب مانند خامه، کربوهیدرات و شیرین‌کننده توصیه می‌شود. یک فنجان قهوه سیاه بنوشید تا عملکرد مغز و میزان هوشیاری خود را افزایش دهید. در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، افزایش مصرف قهوه می‌تواند باعث افزایش تولید انسولین و بهبود عملکرد این عنصر در بدن می‌شود. این روند به دلیل بالا بودن میزان کافئین، اسید کلروژنیک و منیزیم در قهوه است. این سه عنصر سبب ارتقا کیفی و کمی عملکرد سلول‌های ترشح‌کننده انسولین در پانکراس می‌شود. طبق بررسی و مطالعات انجام‌گرفته می‌توانیم متوجه شویم که بین مصرف قهوه و شیوع دیابت نوع ۲ رابطه مستقیم و مؤثری وجود دارد. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ در افرادی که روزانه یک فنجان قهوه تلخ می‌نوشند تا ۱۱ درصد کاهش می‌یابد. طبق نظر متخصصان برای اینکه بیشترین بهره را از قهوه خود ببرید، بهتر است قهوه‌تان را بدون شیرینی صرف کنید. البته توجه داشته باشید که در طی یک روز بیشتر از ۴ فنجان کوچک قهوه ننوشید.

آب سبزیجات

آب‌ هویج، چربی اشباع شده و کلسترول پایینی داشته و مقادیر بالایی ویتامین A دارد. آب کلم، منبع غنی از تیامین، منیزیم، فسفر، پتاسیم و آهن است. همچنین کلم حاوی فیبرهای غذایی بوده که عملکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد. آب اسفناج، برای بیماران دیابتی بسیار مفید است، زیرا دارای چربی اشباع شده و کلسترول پایین است. آب کرفس، حاوی ویتامین A، فولات، ویتامین C و k، کلسیم و فسفر است. شما همچنین می‌توانید از سبزیجاتی مانند: گل‌کلم، بادمجان، قارچ، خیار، تربچه، پیاز، سیر، فلفل و نخودفرنگی نیز به‌صورت بخارپز، آب پز یا خام استفاده کنید.

شیر کم‌چرب

یکی از بهترین نوشیدنی‌ها برای افراد دیابتی شیر است که مصرف آن در طی روز یا پس از ورزش بسیار توصیه می‌شود. شیر، آب‌رسان و منبع خوبی از کلسیم، پروتئین و کربوهیدرات است و نوع بدون چربی یا نیمه چرب برای افراد دیابتی مفید خواهد بود. شیر کم‌چرب بنوشید تا از استخوان‌ها و دستگاه گوارش خود حفاظت کنید.

جایگزین‌های شیر

جایگزین‌های شیر همانند شیر بادام، شیر سویا یا شیر نارگیل که بدون منشأ لبنی هستند و مقدار کربوهیدرات کمی دارند. برخی از جایگزین‌های شیر با مواد مغذی مانند ویتامین D و کلسیم که برای سلامت استخوان ضروری هستند، غنی می‌شوند. بسیاری از شیرهای آجیل ممکن است پروتئین کافی نداشته باشند و حاوی قند اضافه شده باشند، بنابراین مهم است که برچسب‌ها را به‌دقت بخوانید تا مطمئن شوید که محصول مناسب را خریداری می‌کنید.

نوشیدنی‌های انرژی‌زا

تنها زمانی نوشیدنی‌های انرژی‌زا به فرد دیابتی توصیه می‌شود که دچار افت قند خون شده‌اند. در این حالت برای بالاآوردن قند خون مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا سرشار از قند و کالری پیشنهاد می‌شود.

نوشابه‌های بدون قند

بیشتر نوشابه‌های بدون قند حدود ۹۹ درصد از آب تشکیل شده‌اند و می‌توانند به‌عنوان بخشی از آب مصرفی در برنامه روزانه شما قرار بگیرد. بسیاری از گزینه‌های بدون کافئین نیز وجود دارد که نوشیدن آن برای افراد با حساسیت به کافئین مفید است.

آب گوجه‌فرنگی

یکی از بهترین نوشیدنی‌ها برای افراد دیابتی آب گوجه است. مطالعات نشان می‌دهد که آب گوجه‌فرنگی به دلیل خاصیت رقیق‌کنندگی خون ممکن است به پیشگیری از مشکلات قلبی در بیماران دیابتی نوع ۲ کمک کند. یکی از تهدیدکننده‌ترین شرایطی که با دیابت نوع ۲ همراه است، بیماری‌های مزمن قلبی و سکته مغزی (ناشی از لخته‌شدن خون) است. دیابت خطر تشکیل پلاک در رگ‌های خونی را افزایش می‌دهد و باعث ایجاد شرایطی می‌شود که به آن تصلب شرایین گویند که منجر به افزایش فشارخون می‌شود. عصاره آب گوجه‌فرنگی فشارخون و کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) را بهبود می‌بخشد، که خطر عوارض قلبی – عروقی را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش می‌دهد.

کومبوجا

کامبوجا یا کومبوجا یک چای تخمیر شده است که عمدتاً از چای سیاه یا سبز تهیه می‌شود و از بهترین نوشیدنی‌ها برای افراد دیابتی است. سرشار از باکتری پروبیوتیک بوده. این باکتری در دسته باکتری‌های مفید جای می‌گیرد که برای فعالیت روده بسیار مفید است. همچنین موجب کنترل قند خون می‌شود. ارزش غذایی واقعی کامبوجا بر اساس نوع، برند و طعم متفاوت است. یک فنجان کامبوجا معمولاً شامل حدود ۷ گرم کربوهیدرات است که این مورد یک گزینه عالی برای افراد مبتلا به دیابت است.

اسموتی‌های سبز

نوشیدن اسموتی‌های سبز راهی عالی برای دریافت فیبر و مواد مغذی بیشتر به رژیم غذایی شما در عین هیدراته ماندن است. مفیدترین مواد برای تهیه یک اسموتی مناسب افراد دیابتی شامل: سیب سبز، اسفناج، کلم‌پیچ، موز، آووکادو، خیار، کرفس و انواع توت است. مواد تشکیل‌دهنده این اسموتی‌ها سرشار از فیبر، پروتئین و چربی سالم است که می‌توانند به کاهش قند خون کمک کنند و آن را به یک نوشیدنی سالم برای بیماران دیابتی نوع ۲ تبدیل کنند.

سرکه سیب

سرکه سیب یک نوشیدنی سالم برای بیماران دیابتی است. طبق یک مطالعه، نوشیدن سرکه سیب قبل از خواب به کنترل سطح گلوکز خون در هنگام بیداری کمک کرد. گفته می‌شود سرکه سیب ارگانیک، فیلتر نشده و خام بهترین گزینه است. سرکه سیب حاوی مقدار زیادی باکتری‌های مفید است که اگر به‌صورت ناشتا میل شود تا ۴ درصد قند خون را کاهش می‌دهد. قند خون ناشتا را تا ۴ درصد کاهش می‌دهد.

۴ نوشیدنی خانگی که افراد دیابتی قادر به مصرف آن هستند

• در ادامه چند نوشیدنی خانگی را معرفی می‌کنیم که به سادگی در منزل تهیه می‌شوند:

شیر شکلات خانگی بدون شکر

اگر به مصرف شیر شکلات علاقه دارید می‌توانید طبق دستوری که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم در خانه شیر شکلات تهیه کنید. کاکائو و زایلیتول را جایگزین شربت شکلات کنید و ناتویا را جایگزین شکر کنید تا از خاصیت شیر و کاکائو برای کنترل قند خون بهره‌مند شوید.

چای لاته برای دیابت

با استفاده از چای سیاه، هل، میخک، زنجبیل تازه، دانه فلفل سیاه، دارچین و شیر یک چای لاته برای خود تهیه کنید. توجه داشته باشید از اضافه کردن قند، شکر یا هر شیرین‌کننده دیگر به این نوشیدنی خودداری کنید. چای لاته بدون قند یک گزینه کم کربوهیدرات است که موجب مدیریت قند خونتان می‌شود.

هات‌چاکلت بدون شکر

کاکائو را در خانه با شیر کم‌چرب و پودر کاکائو تهیه کنید. البته می‌توانید از جایگزین‌های شکر نیز در تهیه این نوشیدنی بهره ببرید. این دستور نوشیدنی کم کربوهیدرات را برایتان به ارمغان می‌آورد که سلامتی شما را تهدید نخواهد کرد.

لیموناد خانگی بدون قند

با استفاده از چند برگ نعنا تازه، آب، چند برش لیموترش تازه و یک قاشق عسل طبیعی برای خود لیموناد خانگی درست کنید که فاقد قند مصنوعی است. اگر به طرز تهیه این‌گونه از نوشیدنی‌ها علاقه‌مند هستید، حتماً به مقاله طرز تهیه نوشیدنی بدون قند نیز سری بزنید که چندین دستورالعمل تهیه نوشیدنی مناسب افراد دیابتی را بررسی کرده است.

کلام آخر

باتوجه‌به مطالب فوق در می‌یابیم که اهمیت مدیریت دیابت نوع ۲ را نمی‌توان نادیده گرفت. افراد مبتلا به دیابت می‌توانند با حفظ یک رژیم غذایی سالم و کم قند وضعیت خود را مدیریت کنند و خطر ابتلا به عوارض جانبی را کاهش دهند. نوشیدنی‌ها و غذا‌ها می‌توانند باعث افزایش گلوکز شوند که در نهایت سبب افزایش قند خون خواهد شد. در نتیجه با انتخاب‌های عاقلانه و درست، افراد مبتلا به دیابت می‌توانند از طیف وسیعی از نوشیدنی‌ها لذت ببرند. با مصرف نوشیدنی مناسب نه‌تنها می‌توانید به کاهش علائم کمک کند، بلکه می‌توانید روند پیشرفت بیماری خود را کنترل کنید. ما در این مقاله ۱۴ نمونه از بهترین نوشیدنی برای دیابتی‌ها را به شما معرفی کردیم. همچنین تأثیر رزیم غذایی بر بیماری دیابت را بررسی کردیم و ۴ نوشیدنی خانگی مفید را به افراد دیابتی پیشنهاد کردیم. در صورت مفیدبودن این مقاله لطفاً با دوستان خود به اشتراک بگذارید یا از تجربیات خود ما را آگاه سازید.

سؤالات متداول

بهترین نوشیدنی برای مصرف روزانه در افراد دیابتی کدام است؟

مصرف آب ساده با اختلاف در مقام اول بهترین نوشیدنی‌ها برای افراد دیابتی قرار می‌گیرد اما این گونه افراد می‌توانند از قهوه، دمنوش‌های گیاهی و چای نیز با خیال آسوده استفاده کنند.

تأثیر نوشیدنی سالم بر رژیم غذای افراد دیابتی کدام است؟

ازآنجایی‌که دو سوم از بدن انسان را آب تشکیل می‌دهد، بنابراین مصرف مایعات برای حفظ سلامتی و بهبود عملکرد جسم انسان بسیار ضروری است. افراد دیابتی با مصرف مایعات سالم می‌تواند میزان گلوکز و کربوهیدرات بدن خود را کنترل کنند تا دچار بیماری و عارضه‌های جانبی دیابت نشوند.

نوشیدنی‌های ورزشی و انرژی‌زا در چه شرایطی به افراد مبتلا به دیابت توصیه می‌شود؟

در صورتی که شخص مبتلا به دیابت دچار افت قند خون شود با مصرف نوشیدنی‌های انرژی می‌تواند قند خون خود را سریعا بالا بیاورد و مانع از کما دیابتی می‌شود.