ما ایرانیان از گذشته تاکنون رسم داریم که به هر مناسبتی در کنار خانواده و عزیزان جمع می‌شویم و با خوراکی‌های و نوشیدنی‌های رنگارنگ از یکدیگر پذیرایی کنیم. یکی از این مناسبت‌ها که هم جشن ملی است و هم بهانه‌ای برای تعطیلات و دیدوبازدیدهای فامیلی و خانوادگی، عید نوروز است. عید نوروز آغاز سال نو ما ایرانی‌ها و هم‌زمان آغاز بهار است. معمولاً به دلیل تعطیلات طولانی‌مدت در این عید، خانواده و اقوام به دیدوبازدید و عید دیدنی از یکدیگر می‌روند. در این عیددیدنی‌ها و دیدوبازدیدها رسم است که غذاهای مخصوص عید نوروز طبخ شود و در پذیرایی از میهمانان بر سر سفره گذاشته شود. این غذاهای مخصوص جزو رسم و آیین ما ایرانیان است و همیشه موجب شادی ما است. ما می‌خواهیم به شما بگوییم که برای عید و پذیرایی از میهمانان چه غذایی بپزید. اگر شما نیز این سؤال پیش‌روی شما است که برای عید چی بپزم، این مقاله از مجله عالیس را تا آخر بخوانید.

سبزی پلو با ماهی غذای سنتی شب عید

ایرانیان از قدیم‌الایام عادت دارند در شب عید نوروز، سبزی پلو با ماهی بپزند. یعنی سبزی پلو با ماهی غذای آیین شب عید نوروز است. یکی از دلایلی که این غذا را برای شب عید نوروز که شب سال نو است، طبخ می‌کنند این است که از گذشته تاکنون مردم ایران معتقدند که ماهی به دلیل داشتن فسفر، موجب می‌شود که در آغاز سال نو تصمیم‌های درست و عاقلانه بگیریم. از طرف دیگر سبزی‌های ماه اول بهار خاصیت فراوانی دارند و این سبزی‌ها در سبزی پلو با ماهی به کار می‌روند. نکته قابل‌توجه اینکه رسم است معمولاً سبزی پلو با ماهی را با ماهی سفید می‌پزند. ماهی نماد جنبش است.

سبزی پلو با ماهی شب عید

مواد لازم برای تهیه سبزی پلو با ماهی برای ۴ نفر:

• ماهی سفید: ۲ عدد
• برنج: ۴ پیمانه
• سبزی پلویی خردشده (جعفری، شوید، تره و گشنیز): ۲۰۰ گرم
• پیاز: ۲ عدد
• لیموترش تازه: ۲ عدد
• کره: ۱۰۰ گرم
• زعفران دم‌کرده: ۶ قاشق غذاخوری
• سیر تازه: ۸ حبه
• پودر گشنیز: ۲ قاشق چای‌خوری
• آرد: ۶ قاشق غذاخوری
• روغن زیتون: ۴ قاشق غذاخوری
• نمک: به مقدار لازم
• فلفل سیاه: به میزان لازم
• زردچوبه: ۲ قاشق چای‌خوری
• پودر سیر: ۲ قاشق چای‌خوری

طبیعتاً به‌اندازه کم ‌و زیاد شدن تعداد افراد به نسبت آن تعداد، مقدار مواد لازم نیز کم یا زیاد می‌شود.

شما می‌توانید برای عید نوروز، کیک و شیرینی‌های مخصوصی نیز تهیه کنید. توصیه می‌کنیم مقاله طرز تهیه کیک و شیرینی مخصوص عید نوروز را مطالعه کنید.

طرز تهیه سبزی پلو با ماهی

برای تهیه سبزی پلو با ماهی ابتدا ۴ پیمانه برنج را با مقداری نمک برای ۲ تا ۳ ساعت خیس کنید. سپس ۲ عدد ماهی سفید را نصف کنید، بشویید و بگذارید خشک شوند. حالا ۲ عدد پیاز را پوست‌کرده، بشویید و رنده کنید و آب پیازهای رنده شده را بگیرید. آب پیازها را می‌توانید برای مزه‌دار شدن ماهی، روی تکه‌های آن بریزید.

در ادامه، آب ۲ عدد لیموی ترش تازه را بگیرید و به همراه، نمک، فلفل سیاه، پودر سیر، زردچوبه و پودر گشنیز، به ماده ماهی اضافه کنید. ۶ قاشق غذاخوری زعفران دم‌کرده را نیز به ماده ماهی افزوده و ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون را به ماده ماهی اضافه کنید و پس از خوب هم زدن آن‌ها، ماده ماهی را روی ماهی‌ها بریزد تا ماهی‌ها به‌خوبی به ماده ماهی آغشته شوند. فعلاً روی قطعات ماهی سلفون بکشید و بگذارید ساعتی در یخچال بماند.

در یک قابلمه آب بریزید و روی شعله بگذارید تا بجوشد. داخل قابلمه کمی نمک، آبلیمو و روغن بریزید. روغن به نچسبیدن برنج‌ها به یکدیگر کمک می‌کند. همچنین نمک و آبلیمو باعث سفید شدن برنج‌ها می‌شوند. حالا برنج‌ها را درون قابلمه بریزید و بگذارید ۵ تا ۶ دقیقه بجوشد.

۸ حبه سیر تازه را ریز کنید و با سبزی‌های پلویی خردشده مخلوط کنید. پس از ۵ تا ۶ دقیقه جوشیدن برنج، سبزی و سیرهای خردشده را به برنج‌ها اضافه کنید تا ۵ یا ۶ دقیقه دیگر نیز بجوشد. سپس برنج را آبکش کنید و با قراردادن ته‌دیگ مناسب در قابلمه، برنج را دم کنید. این ته‌دیگ از نان و سیب‌زمینی تا سبزیجات مختلف می‌تواند متغیر باشد. در مرحله آخر دم کردن برنج، ۱۰۰ گرم کره را قطعه‌قطعه کنید و روی برنج بگذارید.

در این مرحله ۶ قاشق غذاخوری آرد را با مقداری نمک، فلفل سیاه و زردچوبه مخلوط کنید و قطعات ماهی را پس از خارج کردن از یخچال به مخلوط آرد و ادویه‌جات آغشته کنید. سپس می‌توانید ماهی‌ها را در یک تابه مناسب یا در فر سرخ کنید.

پس از دم کشیدن برنج، آن را با زعفران دم‌کرده تزیین کنید و ماهی‌های سرخ شده را روی برنج بگذارید و سرو کنید.

رشته پلو شب عید

از دیگر غذاهایی که رسم است در برخی از مناطق ایران برای شب عید تهیه و طبخ شود، رشته پلو است. در این مناطق اعتقاد دارند که اگر افراد شب عید رشته پلو بخورند، سررشته امور تا آخر سال در دستشان خواهد بود.

مواد زیر برای تهیه رشته پلو شب عید برای ۴ نفر نیاز است:

• برنج: ۲ پیمانه
• رشته پلویی: ۲۰۰ گرم
• گوشت چرخ‌کرده: ۴۰۰ گرم
• پیاز بزرگ: ۱ عدد
• خرما: ۱۰۰ گرم
• کشمش طلایی: ۵۰ گرم
• کشمش سیاه: ۵۰ گرم
• زعفران: ۴ قاشق غذاخوری
• روغن حیوانی: به مقدار لازم
• نمک، فلفل و زردچوبه: به مقدار لازم
• آب: به مقدار لازم

طبیعتاً میزان مواد لازم بالا را به‌تناسب کم‌وزیاد شدن تعداد افراد، باید کم یا زیاد کنید.

طرز تهیه رشته پلو شب عید

برای تهیه رشته پلو شب عید اول باید ۲ پیمانه برنج را خیس کنید. هسته خرماها را بگیرید و آن‌ها را به‌صورت خلالی خرد کنید. کشمش‌های زرد و سیاه را نیز شسته و بگذارید خیس شوند. یک عدد پیاز بزرگ را نیز پس از پوست کندن و شستن به‌صورت خلالی خرد کنید.

حالا ۴۰۰ گرم گوشت چرخ‌کرده را به‌صورت گلوله درآورده و با روغن حیوانی و پیازهای خلالی در یک تابه بریزید و روی شعله متوسط تفت دهید. در میانه تفت خوردن گلوله‌های گوشتی، کشمش‌های خیس‌خورده را آبکش کنید و به همراه خرماهای خرد شده به گلوله‌های گوشتی اضافه کنید. کمی نمک، فلفل و زردچوبه نیز به محتوای تابه اضافه کنید و خوب هم بزنید تا عطر و طعم ادویه‌ها به خورد گوشت‌ها و خرما و کشمش‌ها برود. در دقایق آخری که گوشت‌های شما خوب تفت خورد و پخت، ۴ قاشق غذاخوری زعفران را به آن بیفزایید و پس از خوب هم زدن، در تابه را برای ۲ تا ۳ دقیقه بگذارید و شعله را خیلی کم کنید. پس از این زمان زیر تابه را خاموش کنید.

در این مرحله داخل یک قابلمه مناسب تا نیمه آب بریزید و کمی نمک و روغن به آن اضافه کنید و بگذارید تا بجوشد. وقتی آب جوشید، ۲ پیمانه برنجی که از قبل شسته شده و خیس‌خورده‌اند را داخل آب جوش بریزید و بلافاصله ۲۰۰ گرم رشته پلویی را نیز به آن اضافه کنید. وقتی برنج‌ها و رشته‌ها نیم‌پز شدند، قابلمه را از روی شعله بردارید و رشته و برنج‌ها را آبکش کنید. مجدد قابلمه را روی شعله بگذارید و با ریختن کمی روغن و قراردادن نان یا سیب‌زمینی به‌عنوان ته‌دیگ در کف قابلمه، برنج و رشته‌های آبکش شده را در قابلمه بریزید و سپس به‌صورت یک کوه درآورده و با ایجاد چند حفره در آن‌ها، در قابلمه را با یک دم‌کنی بگذارید. حرارت زیر قابلمه را خیلی کم کنید تا رشته پلو شما به‌آرامی دم بکشد.

پس از دم آماده‌شدن رشته پلو، آن را در دیس بکشید و خورشتی را که از قبل آماده کرده‌اید، روی رشته پلو قرار دهید.

ایرانیان برای عید نوروز نیز همچون همه مناسبت‌ها علاوه بر غذای مخصوص، نوشیدنی‌های مخصوصی نیز تدارک می‌بینند. برای آشنایی و تهیه این نوشیدنی‌ها در عید نوروز امسال، مقاله نوشیدنی مجلسی مخصوص عید نوروز را مطالعه کنید.

خورشت قورمه سبزی شب عید

از دیگر غذاهای شب عید که طرفدار زیادی هم دارد و تهیه و طبخ آن برای شب سال نو در اکثر خانواده‌های ایرانی متداول است. عطر و طعم این خورشت ایرانی خوشمزه، رونق‌دهنده سفره شب عید بسیاری از ایرانیان است.

برای تهیه خورشت قورمه سبزی شب عید برای ۴ نفر مواد غذایی زیر با میزان ذکر شده، لازم است.

• لوبیا (قرمز یا چیتی): ۱ پیمانه
• سبزی خورشتی: 0.5 کیلوگرم
• گوشت قرمز خورشتی: ۴۰۰ گرم
• پیاز بزرگ: ۱ عدد
• پودر شنبلیله: ۲ قاشق غذاخوری
• لیموعمانی: ۴ عدد
• روغن: به مقدار کافی
• رب گوجه‌فرنگی: به میزان لازم
• نمک، فلفل سیاه و زردچوبه: به میزان لازم

اگر تعداد افراد کم‌ و زیاد شدند به‌تناسب مواد لازم ذکرشده را کم یا زیاد کنید.

طرز تهیه خورش قورمه سبزی شب عید

برای تهیه خورشت قورمه سبزی شب عید ابتدا لوبیاها را شسته و به مدت ۶ ساعت در آب بگذارید تا خسیس بخورند. در طی این مدت چند بار آب لوبیاها را عوض کنید.

یک عدد پیاز بزرگ را پوست کنید و پس از شستن به‌صورت نگینی خرد کنید و به همراه مقداری روغن در یک قابلمه مناسب خورشت بریزید. هم‌زمان گوشت‌های خورشتی را نیز در قابلمه بریزید و با پیازهای خردشده تفت دهید. حالا کمی نمک، فلفل و زردچوبه به پیاز و گوشت‌ها اضافه کنید و خوب هم بزنید. وقتی رنگ گوشت‌ها برگشت و کمی قهوه‌ای شد، سبزی خورشتی و پودر شنبلیله که از قبل تفت‌داده شده را به محتویات قابلمه اضافه کنید و هم بزنید تا ۲ دقیقه تفت بخورد. در این ‌بین لیموعمانی‌ها را شسته و سوراخ کنید و در یک کاسه آب بیندازید تا خیس شوند.

در این مرحله لوبیاهای خیس‌خورده را آبکش کنید و در قابلمه خورشت بریزید و تا کمی قبل از پرشدن در قابلمه آب بریزید و شعله را زیاد کنید تا آب خورشت بجوشد. وقتی آب خورشت جوشید، حرارت را کم کنید و بگذارید تا خورشت به‌آرامی به مدت ۳ تا ۴ ساعت بجوشد تا خوب پخته و به اصطلاح قورمه سبزی جا بیفتد.

نیم ساعت مانده به کامل پختن خورشت قورمه سبزی شب عید شما، لیموعمانی‌های خیس‌خورده را به خورشت اضافه کنید. اگر دوست داشتید یک قاشق رب گوجه‌فرنگی را نیز در یک تابه با کمی روغن تفت‌داده و در خورشت شب عیدتان بریزید. خورشت قورمه سبزی را به همراه برنج مجلسی بر سر سفره شب عید خود بگذارید.

دلمه برگ مو شب عید

از دیگر غذاهای شب عید که در نواحی مختلف ایران تهیه و طبخ می‌شود، دلمه برگ مو است. ایرانیان دلمه برگ مو را از آن ‌جهت به‌عنوان غذای شب عید تهیه می‌کنند که اعتقاد دارند که خوردن دلمه برگ مو در شب عید، موجب برآورده شدن آرزوها می‌شود، به همین دلیل همیشه مقداری برگ انگور را برای غذای شب عید به هر نحوی شده نگه می‌دارند.

مواد لازم برای تهیه دلمه برگ مو شب عید به تعداد ۴ نفر:

• برگ مو (برگ انگور): ۶۰ عدد
• گوشت چرخ‌کرده: ۵۰۰ گرم
• برنج: ۱۵۰ گرم
• سبزی دلمه (گشنیز، جعفری، نعناع و ترخون): ۱۰۰ گرم
• پیاز بزرگ: ۱ عدد
• لپه: ۱۰۰ گرم
• نمک، فلفل و زردچوبه: به‌مقدار لازم
• کشمش و گردو: به‌مقدار لازم

طبیعتاً میزان مواد لازم، به‌تناسب کم‌وزیاد شدن تعداد افراد، کم یا زیاد می‌شود.

طرز تهیه دلمه برگ مو شب عید

برای تهیه دلمه برگ مو در شب عید لازم است ابتدا لپه و برنج را به‌صورت جدا شسته و مدتی خیس کنید. سپس هرکدام را در یک ظرف بریزید و کمی آب رویشان بریزید و روی شعله بگذارید. برنج که نیم‌پز شد، زیر قابلمه‌ش را خاموش کنید. حالا لپه را بار بگذارید تا کامل بپزد و بعد شعله آن را نیز خاموش کنید.

یک عدد پیاز بزرگ را به‌صورت نگینی خرد کنید و به همراه کمی روغن در یک ظرف بریزید تا تفت بخورد. کمی نمک و فلفل و زردچوبه به آن اضافه کنید. سبزی‌های دلمه را به پیازهای تفت خورده اضافه کنید و در آخر برنج و لپه از قبل آماده شده را نیز اضافه کنید و پس از چند دقیقه شعله زیر مواد دلمه را خاموش کنید.

در این مرحله یک قابلمه مناسب را آماده کنید. کف قابلمه، در یک قابلمه کوچک‌تر یا یک سینی گرد فلزی را بگذارید تا دلمه‌ها کمی از کف قابلمه فاصله داشته باشند.

حالا با قراردادن مقداری از مواد دلمه در وسط یک برگ مو، به شکل دلخواهتان (لوله‌ای یا مربعی) دلمه را بپیچید. دلمه‌ها را همان‌طور که می‌پیچید در کف قابلمه به شکل مدور و طبقه به طبقه روی‌هم بچینید و در آخر یک کاسه روی آن‌ها بگذارید. بعد ضمن ریختن نصف لیوان آب در قابلمه، آن را روی شعله کم بگذارید تا دلمه‌ها به‌آرامی بپزند. در مواد دلمه می‌توانید کشمش و گردو نیز بریزید.

اگر می‌خواهید سفره شب عیدتان را رنگین و تکمیل کنید، توصیه می‌کنیم با مطالعه مقاله طرز تهیه دسر مناسب شب عید، یک یا چند نوع از دسرهای ذکر شده در این مطلب را تهیه کرده و در کنار غذاهای شب عید در مقابل خانواده و میهمانانتان بگذارید.

کلام آخر

ما ایرانیان برای هر مناسبت رسومات و غذاهای ویژه‌ای داریم. یکی از این مناسبت‌ها که بسیار مهم است، عید نوروز است. در این مقاله ۴ نوع غذای شب عید (سبزی پلو با ماهی، رشته پلو، خورشت قورمه سبزی و دلمه برگ مو) را به شما معرفی کردیم و طرز تهیه این غذاها را آموزش دادیم. امیدواریم از این مقاله نهایت استفاده را برده و برای غذای شب عید امسال استفاده کنید.

سؤالات متداول:

برای تهیه سبزی پلو با ماهی، از چه نوع ماهی استفاده می‌شود؟

برای تهیه سبزی پلو با ماهی رسم است که از ماهی سفید استفاده شود.

به باور ایرانیان، خوردن دلمه برگ مو در شب عید چه مفهومی دارد؟

خوردن دلمه برگ مو در شب عید، موجب برآورده شدن آرزوها می‌شود.

ایرانیان در مورد رشته پلو شب عید چه اعتقادی دارند؟

ایرانیان معتقدند که خوردن رشته پلو در شب عید موجب می‌شود که سررشته تمام امور تا آخر سال در دستشان باشد.