احتمالاً این روزها در طب سنتی و روش‌های درمان برخی بیماری‌ها دربارۀ مزاج چهارگانه انسان هم شنیده باشید. موضوعی که تا چند سال پیش کمتر دربارۀ آن صحبت می‌شد، ولی حالا در شبکه‌های اجتماعی تقریباً در درمان هر نوع بیماری به مزاج و طبع اشاره می‌شود.

طب سنتی و گیاهی تاکید زیادی روی طبع‌های چهارگانه انسان دارد و به همین خاطر است که برای درمان بیماری‌های مختلف توجه بسیاری به انواع خوراکی، معجون، گیاه و میوه و به طور کل برنامه غذایی انسان نشان می‌دهد. حالا در مقاله امروز می‌خواهیم تخصصی‌تر دربارۀ طبع بلغم صحبت کنیم تا اگر علائمش را دارید، در ادامه هم بتوانید یک برنامه غذایی سالم برای خودتان تنظیم کنید و هم با طرز تهیه معجون بلغم زدا بدون شکر و کاملاً سالم آشنا شوید، پس با ما همراه شوید.

طبع بلغم چیست؟

اول ‌از همه ببینیم که اصلاً طبع بلغم چیست و چرا این روزها در طب سنتی درمان با کمک تشخیص نوع مزاج و طبع زیاد شده است.

بدن انسان به‌صورت کلی 4 نوع طبع یا خلط متفاوت دارد که احتمالاً بارها درباره‌اش شنیده باشد. طبع بلغم، طبع صفراوی، طبع سودا و طبع دم یا دمی،4 نوع خلط یا مزاج انسان هستند که هرکدام علائم مشخص و روش‌های درمانی مخصوصی دارند.

حالا افرادی که خلط یا طبع بلغم دارند، معمولاً با ویژگی‌های مانند رنگ سفید یا پریده در صورت، چشم و زبان شناخته می‌شوند زیرا طبعشان سرد و مرطوب است. آن‌ها گاهی دردهای استخوانی دارند و معمولاً در انجام کارها آهسته‌تر از دیگران عمل می‌کنند. در ضمن ممکن است که گاهی در میل جنسی نیز ضعیف شده و اصطلاحاً سردمزاج باشند.

حدس می‌زنم این سؤال برایتان پیش‌آمده که دقیقاً منظورمان از بلغم چیست. ببینید به زبان ساده بلغم یکی از 4 خلطی مایعی است که توسط معده تولید شده و با سیستم گردش خون در بدن حرکت می‌کند، در نتیجه روی عادات غذایی، رفتار و موارد مشابه تأثیرگذار است.

خب با این تعاریف، حالا راه درمان طبع سردی که بلغم بر آن حاکم شده چیست؟

درمان طبع بلغم با برنامه غذایی مناسب

وقتی طبع بلغم که سردی است، در بدن شما حاکم شود باید سراغ مصرف خوراک‌هایی بروید که کاملاً مخالف آن مزاج است. پس دوستانی که با مشکل غلبه بلغم و سردی مواجه هستند باید سراغ انتخاب خوراکی‌های گرم بروند و تقریباً در رژیم غذایی‌شان مصرف سردی را به حداقل برسانند. با این توصیفات بیایید تا با طرز تهیه معجون بلغم زدا بیشتر آشنا شویم که درمان فوری مشکلتان است.

طرز تهیه معجون بلغم‌زدا فوری

اول بیایید با مغزها، دانه‌ها، میوه‌ها و گیاهان خوراکی گرمی آشنا شویم که باید برای رفع مزاج بلغم همیشه در یخچال داشته باشید.

انجیر، بادام‌زمینی، بادام کوهی، پسته، فندق و بادام شیرین از دسته آجیل‌های گرم هستند. میوه‌هایی مانند سیب، شلغم، انواع توت و شاه‌توت، انبه، خرمالو و انگور هم طبع گرمی دارند. دارچین، نارگیل، مویز و خرما هم که دیگر می‌دانید طبع گرمی دارند و برای تهیه معجون‌های ورزشی و تقویتی هم استفاده می‌شوند. با این حساب شاید تا حدی بدانید که قرار است چه معجونی درست کنیم.

شیر طبع سردی دارد پس در طرز تهیه معجون بلغم زدا بهتر است که شیر لبنی را کنار گذاشته و سراغ انواع شیرهای گیاهی بروید. در مقاله نوشیدنی جایگزین شیر طرز تهیه بهترین شیرهای گیاهی را برایتان آوردیم که با خیال راحت برای معجون ضد بلغم یکی از آن‌ها را می‌توانید، انتخاب کنید.

حالا مغزها را در میکسر مخلوط کرده تا خوب یکدست شود. اگر هم به تمام مغزها دسترسی نداشتید فقط چند نوع بادام یا بادام و فندق را باهم مخلوط کنید تا یکدست شود. خوشبختانه تمامی آجیل‌های معرفی شده طبع گرمی دارند و در طرز تهیه معجون بلغم زدا مانعی برای استفاده از آن‌ها نیست.

انجیر یا انجیر خشک را در کمی آب یا شیر گیاهی بگذارید تا برای اضافه‌شدن در مرحله آخر خیس‌خورده و نرم شود. سپس به آجیل یکدست شده، یک پیمانه شیر گیاهی اضافه کنید.

موم عسل طبع گرمی دارد، پس برای اینکه معجون سالمی داشته باشید، شکر را کاملاً حذف کرده و از موم عسل یا عسل برای شیرین شدن معجون استفاده کنید. البته شیره خرما و شیره انگور هم انتخاب خوبی است.

معجون را درون ظرف مخصوص ریخته و با پودر نارگیل، انجیر، انبه یا موز ورقه شده که همگی‌شان طبع گرمی دارند، تزئین کنید.

بهترین زمان مصرف معجون ضد بلغم

این معجون برای کسانی که مشکل غلبه بلغم دارند، میان وعده مفیدی است. سیرکنندگی بالا و کالری تقریباً متوسطی دارد، پس برای یک رژیم غذایی مناسب و سبک زندگی سالم هم انتخاب درستی است. اگر اهل ورزش هستید، این معجون را بعد تمرین میل کنید و اگر به علت طبع بلغم و سردی بدن، صبح زود و موقع بیدارشدن احساس استخوان درد دارید، حتماً در وعده صبحانه معجون را نوش جان کنید.

در ضمن برای درمان سنتی هم می‌توانید از بهترین عرقیات با طبع گرم استفاده کنید که در مقاله عرقیجات ضد بلغم معرفی کردیم. ترکیب این عرقیات با آب نوشیدنی شما در طول روز تأثیر فوق‌‍‌العاده‌ای در درمانتان خواهد داشت.

خوراکی‌های مفید برای درمان بلغم

برای درمان طبع بلغم، طب سنتی و داروهای گیاهی انتخاب‌های بسیاری دارند. در انتخاب میوه همیشه پرتقال، انبه و خرمالو را در ظرف غذایی‌تان داشته باشید. از خوردن مغزها به‌خصوص گردو و پسته غافل نشوید. اگر اهل سبزی‌خوردن با غذا هستید، همیشه جعفری، نعناع و ریحان را در منزل داشته باشید. در مصرف غلات به لپه و لوبیا قرمز اولویت دهید.

اگر اهل مصرف گوشت هستید، جای نگرانی نیست. متأسفانه یکی از اشتباهات رایج در فرهنگ غذایی غلط ما منع افراد طبع بلغم از مصرف گوشت است، در حالی که گوشت بوقلمون، گوشت غاز، گوشت اردک، مرغابی و مرغ و حتی گوشت گوسفند طبع گرمی دارند که اگر همراه غلات پخته شوند، یک وعده غذایی مقوی و بلغم زدا هستند.

نکات مهم درباره معجون بلغم‌زدا

• این نکته را در نظر بگیرید که روزه برای استراحت سیستم گوارش، معده و کبد بسیار مفید است و یک پاک‌سازی واقعی برای بدن محسوب می‌شود. در رابطه با تأثیر روزه در بلغم پیشنهاد می‌کنم، حتماً نگاهی به مقاله روزه برای بلغمی‌ها داشته باشید.
• انسان بر اساس ژنتیک و تغذیه مادرش در دوران بارداری با طبع مشخصی به دنیا می‌آید که در بیماری‌ها، عادات و تمایلات غذایی، میزان انرژی و موارد مشابه کاملاً مؤثر است. در نتیجه به‌ندرت پیش می‌آید که مزاج انسان تغییر کند و صرفاً با تغذیه سالم می‌توانید هر مزاج غالبی را که دارید با بدن به تعادل برسانید.
• افرادی که با غلبه بلغم مواجه هستند از میان غذاهای دریایی فقط می‌توانند میگو را نوش جان کنند و باقی خوراکی‌های آبزی متأسفانه طبع سردی دارند.

کلام آخر

تا اینجا سعی کردیم یک معجون مقوی و ضد بلغم که برخلاف باور عامیانه بدون شیر لبنی تهیه شده و بسیار مقوی است را به شما معرفی کنیم. همچنین لیستی از غذاهایی را آوردیم که برای درمان طبع سرد و بلغمی مفید است. البته به‌عنوان نکته آخر این را هم باید اضافه کنیم که صرف یک رنگ‌پریده یا زبان و چشم کم‌حال نمی‌توانید طبعتان را تشخیص دهید و باید حتماً سراغ پزشک متخصص یا تست‌های دقیق تشخیص بلغم رفته و سپس برنامه غذایی‌تان را بر اساس آن تغییر دهید.

سؤالات متداول

آیا روزه برای درمان بلغم مفید است؟

روزه برای استراحت سیستم گوارش، معده و کبد بسیار مفید است و یک پاک‌سازی واقعی برای بدن محسوب می‌شود.

آیا ممکن است مزاج انسان تغییر کند؟

انسان بر اساس ژنتیک و تغذیه مادرش در دوران بارداری با طبع مشخصی به دنیا می‌آید که در بیماری‌ها، عادات و تمایلات غذایی، میزان انرژی و موارد مشابه کاملاً مؤثر است. در نتیجه به‌ندرت پیش می‌آید که مزاج انسان تغییر کند و صرفاً با تغذیه سالم می‌توانید هر مزاج غالبی را که دارید با بدن به تعادل برسانید.

آیا مصرف غذایی دریایی برای بلغم مفید است؟

افرادی که با غلبه بلغم مواجه هستند از میان غذاهای دریایی فقط می‌توانند میگو را نوش جان کنند و باقی خوراکی‌های آبزی متأسفانه طبع سردی دارند.