بعد از چندین ساعت روزه‌داری و خودداری از خوردن غذا و آب، خوردن غذاهای دلخواه‌مان در وعده افطار بسیار وسوسه‌برانگیز به‌نظر می‌رسد. اما آیا با هر غذایی می‌توانیم افطار کنیم؟ آیا خوردن آب سرد در زمان افطار ضرر دارد؟ بهترین غذا برای بازکردن روزه کدام است؟ برای پاسخ به این سوال و آشنایی با چند توصیه تغذیه‌ای برای ماه مبارک رمضان تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

بهترین خوراکی برای بازکردن روزه کدام است؟

از آن‌جایی که در ماه مبارک رمضان نزدیک به 15 ساعت معده‌مان خالی می‌ماند، افت قند خون و تشنگی شایع‌ترین مسائلی هستند که هر چه به افطار نزدیک‌تر می‌شویم، نمود بیشتری پیدا می‌کنند. اما افت قند خون و عطش فراوان نباید باعث شوند که در خوردن خوراکی‌های شیرین یا نوشیدن آب سرد در وعده افطار زیاده‌روی کنیم!

طب سنتی و توصیه‌های ائمه به ما پیشنهاد می‌کنند که افطارمان را با مقدار بسیار کمی نمک باز کنیم. بعد از نمک، بهترین گزینه‌ها برای بازکردن افطار نوشیدنی آب جوشیده ولرم یا یک فنجان چای کم‌رنگ به همراه یکی دو عدد خرما هستند.

پس از صرف این وعده کوچک، می‌توانید چند دقیقه صبر کنید و پس از آن چند ملاقه سوپ یا آش سبک و نان یا سایر غذاهای مورد نظرتان را میل کنید. بهتر است در افطار وعده‌های سبکی مثل نون و پنیر سبزی، فرنی، آش، عدسی و … میل کنید و غذاهای سنگین‌تر مثل برنج و خورشت به 2 تا 3 ساعت بعد از افطار و وعده شام منتقل کنید.

همچنین، به‌منظور جلوگیری از ابتلا به مشکلات هاضمه، نکات زیر را در زمان افطار مد نظر قرار دهید:

• غذاها را خوب بجوید. این کار به هضم صحیح غذا کمک می‌کند و از بروز سوءهاضمه یا اختلال در عملکرد دستگاه گوارش جلوگیری می‌کند.
• بعد از چندین ساعت روزه‌داری، بهتر است وعده‌غذایی‌تان نسبتا کم‌کالری باشد و ترجیحا از 500 کالری فراتر نرود.
• بهتر است در وعده افطار، گوشت قرمز مصرف نکنید. هضم گوشت قرمز در مقایسه با سایر منابع پروتئین مانند ماهی و تخم مرغ دشوارتر است. بهتر است مصرف این غذاها را به وعده‌های بعد از افطار موکول کنید.
• از مصرف حجم زیاد غذا یا آب در وعده افطار خودداری کنید.

در ادامه به شما پیشنهاد می‌کنیم که به مقاله باید و نبایدهای نوشیدنی در ماه رمضان مراجعه کنید و برنامه نوشیدنی خود را اصلاح کنید.

خطرات نوشیدن آب سرد در زمان افطار

پس از ساعات متمادی ننوشیدن آب، نوشیدن یک لیوان آب یخ بسیار وسوسه‌کننده به‌نظر می‌آید. در صورتی که شما هم از آن دسته افرادی هستید که بلافاصله پس از شنیدن الله اکبر اذان، لاجرعه چند لیوان آب یخ را سر می‌کشید، باید نسبت به عواقب این اقدام خود آشنا باشید!

نوشیدن آب سرد در افطار مضرات زیادی را برای بدن به‌همراه دارد و حتی ممکن است شما را در  معرض خطر مرگ هم قرار دهد. با توجه به این‌که در طول روز و به‌ویژه نزدیک به افطار دمای بدن به کمترین مقدار خود می‌رسد و معده‌تان گرم می‌شود، نوشیدن آب یخ اختلال در عملکرد دستگاه گوارش و سوءهاضمه را به‌دنبال دارد.

ابتلا به کبد چرب، اختلال در جذب و معده‌درد، از دیگر خطرات شایع خوردن آب یخ در وعده افطار هستند. همچنین، مصرف آب خنک جان شما را در معرض خطر قرار می‌دهد و ممکن است باعث سنکوپ شود.

نوشیدن مقداری آب ولرم و چای کمرنگ به‌همراه خرما یا عسل، قند خونتان را رفته‌رفته بالا می‌برد و از افت قند شدید در روز بعد جلوگیری می‌کند. همچنین، اگر عطشان شدید است، می‌توانید از شربت‌های سنتی مانند شربت شیره انگور، شربت زعفران، شربت آبلیمو و شربت تخم شربتی کمک بگیرید.

هندوانه از آن دست میوه‌های پرآبی ا‌ست که مصرف آن در ماه مبارک رمضان به جبران تشنگی کمک می‌کند. برای آشنایی با درست‌کردن چند نوشیدنی سالم و طبیعی برای ماه مبارک رمضان حتما مقاله انواع نوشیدنی با هندوانه را مطالعه کنید.

برای جلوگیری از تشنگی چه کنیم؟

آنچه در فاصله افطار تا سحر مصرف می‌کنید، تاثیر بسیار زیادی بر سطح انرژی شما در طول روز دارد. روزه‌داری و ساعت‌ها هیچ ‌نخوردن، تمایل ما به پرخوری و مصرف نوشیدنی‌های شیرین را بیشتر می‌کند. اما اگر تسلیم این وسوسه‌ها شوید، در حق خودتان و بدنتان ظلم خواهید کرد!

آن‌چه در فاصله افطار تا سحر و وعده سحری میل می‌کنید، میزان گرسنگی و تشنگی شما را تعیین می‌کند. بنابراین، در مصرف غذاها باید حساب‌شده‌تر و دقیق‌تر عمل کنید. در ادامه، درباره بایدها و نبایدهای مصرف غذا در وعده‌های افطار و سحری بیشتر صحبت کرده‌ایم.

باید و نبایدهای غذایی در وعده افطار

پس از چندین ساعت روزه‌داری، برای بازیابی توان بدنی، باید غذاهای سالم، سبک و مقوی مصرف کنید و باید و نبایدهای غذاخوردن را رعایت کنید. موارد زیر، غذاهای پیشنهادی ما به شماست:

• خوراکی‌های غنی از پتاسیم: پتاسیم برای عملکرد مناسب بسیاری از سیستم‌های بدن ضروری هستند. غذاهایی که پتاسیم بالایی دارند عبارتند از: حبوبات، سبزیجاتی که برگ‌های تیره دارند، سیب‌زمینی، کدو حلوایی، ماست، آووکادو، قارچ، خرما و موز.
• مایعات: در فاصله افطار تا سحر به ‌اندازه کافی آب و انواع نوشیدنی‌های سالم و طبیعی را میل کنید تا کم‌آبی بدنتان را جبران کنید.
• آجیل: آجیل‌ها غنی از انواع پروتئین‌های مفید هستند و تا مدت طولانی شما را سیر نگه می‌دارند.
• سبزیجات: خیار، کاهو و سایر سبزیجات سرشار از فیبر و آب هستند. سبزیجات علاوه بر این‌که آب مورد نیاز بدن شما را تامین می‌کنند، انتخابی عالی برای حفظ سلامت پوست و جلوگیری از یبوست در ماه رمضان هم هستند.

همچنین، به منظور جلوگیری از ابتلا به مشکلات گوارش و معده‌درد، این غذاها را مصرف نکنید:

• نوشیدنی‌های گازدار: از نوشیدن نوشابه‌های فرآوری‌شده و گازدار که معمولا قند بالایی دارند، خودداری کنید. مصرف این نوشیدن‌ها به مسئله اضافه وزن و چاقی دامن می‌زنند و نفخ و سوء‌هاضمه را به ‌همراه دارند. آب و شربت‌های طبیعی بهترین گزینه برای رفع تشنگی هستند.
• غذاهای بسیار شیرین: غذاهایی که حاوی قند و شکر فراوان هستند، علاوه بر این‌که خطر ابتلا به اضافه وزن را به ‌همراه دارند، باعث افت ناگهانی قند در طول روز می‌شوند. در صورت نیاز به شیرینی‌جات، سعی کنید از خرما، عسل و کشمش کمک بگیرید.
• غذاهای بسیار چرب: خوردن غذاهای چرب باعث می‌شوند که در طول روز احساس سنگینی زیادی داشته باشید. همچنین، با اسیدی‌کردن معده باعث عطش و تشنگی در طول روز می‌شوند.

در وعده سحری چه بخوریم و چه نخوریم؟

سحری یکی از مهم‌ترین وعده‌های غذایی‌ است و به‌هیچ عنوان نباید آن را حذف کنید. برای جلوگیری از تشنگی و احساس ضعف در طول روز، خوردن غذاهای زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:

• غذاهای حاوی پروتئین: با توجه به این‌که پروتئین‌ها ترکیباتی دیرهضم هستند، غذاهای حاوی پروتئین بهترین غذا برای سحری هستند. مصرف غذاهایی مثل تخم مرغ، سینه مرغ و ماهی در وعده سحری در طول روز شما را سیرتر نگه می‌دارد. برای این‌که پروتئین موجود در غذاها باعث تشنگی نشوند، حتما در وعده سحری به ‌اندازه کافی سبزیجات و ماست مصرف کنید.
• غذاهای حاوی فیبر: غذاهای حاوی فیبر علاوه بر این‌که شما را سیرتر نگه می‌دارند، باعث می‌شوند در طول روز انرژی بیشتری داشته باشید. سبزیجات و غلات سبوس‌دار غنی از فیبر هستند. از مصرف آن‌ها در وعده افطار غافل نشوید.
• لبنیات: لبنیات سرشار از کلسیم و پروتئین و انتخابی عالی برای ماه مبارک رمضان هستند. می‌توانید با شیر یا ماست، انواع شیک و اسموتی سالم را درست کنید تا در طول روز، احساس سیری بیشتر و تشنگی کمتری داشته باشید.

همچنین بهتر است از مصرف مواد غذایی زیر پرهیز کنید:

• کربوهیدرات ساده: کربوهیدرات‌های ساده مانند قندها، آرد سفید، شیرینی‌جاتی مثل زولبیا و بامیه، شله‌زرد و حلوا دارای مواد مغذی کمی هستند و زیاده‌روی در مصرف آن‌ها باعث می‌شود که در طول روز، احساس گرسنگی و تشنگی زیادی داشته باشید.
• غذاهای پرنمک و پرادویه: مصرف غذاهای شور یا غذاهایی که در تهیه آن‌ها از ادویه و فلفل زیادی استفاده شده است، باعث می‌شوند که به عطش شدیدی در طول ساعات روزه‌داری دچار شوید.
• نوشیدنی‌های کافئین‌دار: این نوشیدنی‌ها علاوه بر این‌که در وضعیت خواب تداخل ایجاد می‌کنند، باعث کم‌آبی بدن و احساس تشنگی در طول روز می‌شوند.

چند توصیه تغذیه‌ای برای ماه مبارک رمضان

روزه‌داری بهانه‌ای است برای افزایش شادابی و سلامتی تن و روح. از این رو، توجه به تغذیه و مصرف غذاهای سالم نسبت به روزهای عادی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. برای این‌که سبک زندگی سالم‌تری را در ماه مبارک رمضان تجربه کنید، به نکات تغذیه‌ای زیر توجه ویژه‌ای داشته باشید:

• در فاصله افطار تا سحر به ‌اندازه کافی آب بنوشید. ترجیحا از مصرف حجم زیاد آب به‌صورت یکجا خودداری کنید.
• برای جلوگیری از عطش و تشنگی در ماه رمضان، مصرف غذاهایی که بدنتان را آب‌رسانی می‌کنند مثل سوپ، هندوانه و سالاد را فراموش نکنید.
• از مصرف نوشیدنی‌های گازدار مانند نوشابه و زیاده‌روی در نوشیدن چای و قهوه خودداری کنید.
• با خوردن یک وعده سبک و مقوی در افطار، سطح انرژی بدنتان را بالا ببرید و قوای ازدست‌رفته را بازیابی کنید.
• در وعده افطار، مصرف خرما را فراموش نکنید. خرما در بالابردن انرژی بدن و تعدیل سطح قند خون، عملکردی عالی دارد.
• برای تامین ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز بدنتان، از مصرف سبزیجات و میوه‌ها غافل نشوید.
• با مصرف غلات کامل، احساس سیری و انرژی بیشتری در طول روز داشته باشید.
• در وعده سحر از انواع گوشت‌های کبابی، آب‌پز و گریل استفاده کنید تا در طول روز کمتر گرسنه شوید.
• از مصرف غذاهای فرآوری‌شده و سرخ‌شده که حاوی نمک، شکر و چربی زیادی هستند، جلوگیری کنید.
• اکیدا سحری را حذف نکنید.
• به‌ آرامی غذا بخورید و غذاها را در اندازه مورد نیاز بدنتان میل کنید.
• حتی‌الامکان سعی کنید تحرک داشته باشید و عصرها با یک پیاده‌روی سبک، شادابی و سلامتی بدنتان را افزایش دهید.

کلام آخر

ماه مهمانی خدا سرشار از زیبایی، آرامش و برکت است. این ماه فرصتی ا‌ست برای پرداختن به ارتباط معنوی‌مان با خداوند و البته استراحت بدن! در مقاله حاضر به بررسی نکات تغذیه‌ای و ضرر نوشیدن آب سرد پرداختیم و سعی کردیم به این سوال پاسخ دهیم که آیا خوردن آب سرد در زمان افطار ضرر دارد یا خیر. شما چه توصیه‌ای درباره تغذیه در ماه مبارک رمضان برای ما دارید؟

سوالات متداول:

برای جلوگیری از تشنگی، در وعده سحری چه بخوریم؟

مصرف سبزیجاتی مثل کاهو، خیار و … که حاوی مقدار زیادی آب هستند، مانع از تشنگی زیاد در طول روز می‌شوند. همچنین، خوردن ماست در وعده سحری مانع از اسیدی ‌شدن معده و درنتیجه، عطش در طول روز می‌شود.

بهتر است با چه غذاهایی روزه‌مان را باز کنیم؟

پس از ساعات طولانی نخوردن و نیاشامیدن، بهتر است با یک فنجان آب ولرم یا چای کمرنگ و خرما افطار کنید.

آیا خوردن آب سرد در زمان افطار ضرر دارد؟

بله، علاوه بر مشکلاتی که خوردن آب یخ در هنگام افطار برای دستگاه گوارش ایجاد می‌کند، ممکن است فرد را در معرض خطر سنکوپ و مرگ قرار دهد.