زمانیکه در حال سفر به شهرهای مختلف ایران هستید، مطمئنا برای یکبار هم که شده غذای محلی آن شهر را امتحان میکنید. یکی از بخشهای خاطره انگیز سفر، خوردن خوراکی مخصوص شهرهای مختلف کشور است که یکی از پرطرفدارترین و دلچسبترین غذای محلی، آش است.
همانطور که میدانید آش از غذاهای اصیل و سنتی ایران است که براساس طبیعت مناطق جغرافیایی پخته میشود. این غذا از تنوع زیادی برخوردار است که شامل: آش رشته، آش دوغ، آش ماست، آش شله قلمکار، آش جو، آش میوه، آش ترش، آش انار، آش ترخینه، آش شلغم، آش غوره و غیره که هر کدام مخاطب خاص خود را دارد. مواد تشکیلدهنده آشها عبارتند از: انواع سبزی ها، انواع حبوبات و پیاز داغ.
محبوبترین آشی که تقریبا با ذائقهی همهی مردم همخوانی دارد و غذای سبکی است، آش دوغ است. آش دوغ یکی از غذاهای معروف و محلی شهر اردبیل، سرعین و نواحی آذربایجان شرقی میباشد که به روشهای متفاوتی در این شهرها تهیه میشود.
طعم نهایی این آش به نوع و طعم دوغ مصرف شده در آن بستگی دارد و در صورت استفاده از دوغ محلی خوشمزهتر میشود و کالری کمتری دارد. زیرا برای تهیه دوغ به روش سنتی ماست را همراه با آب داخل مشک یا کیسههای پوستی میریزند و تکان میدهند، تا چربی آن کاملا جدا شود و دوغ کم چرب درست شود.
استان اردبیل بهغیر از جذابیتهای طبیعی و تاریخی که توریستهای زیادی را در فصول مختلف به سمت خود فرا میخواند، غذاهای متنوعی دارد که شامل انواع غذاهای محلی و سنتی میشود. اردبیل استانی شگفت انگیز با مردمانی مهماننواز و باسلیقه است که همیشه بهترین شرایط را برای استقبال از میهمانان مهیا میکنند.
در این شهر غذاهای بی نظیری درست میشود که اعضای خانواده را به دور سفرهای از عشق و محبت جمع میکند بهطوری که آوازهی آش دوغ این استان در کل ایران پیچیده است و همه به این اعتقاد دارند که اردبیل است و مزه آش دوغش.
در هوای خنک اردبیل، خوردن آش دوغ محلی خیلی لذتبخش است. آش دوغ اردبیل از دوغ تازه محلی و ادویه دوغ محلی تهیه میشود. محتویات ادویه دوغ محلی عبارتند از: سبزی آش یا سبزیهای محلی یا کوهی، برنج، نخود، تخم مرغ، سیر و نمک. طرز تهیه ادویه دوغ محلی بسیار ساده است. تنها باید مواد را به میزان لازم باهم ترکیب کرده و به دوغ محلی اضافه کنید.
طبق سنتهای دلنواز قدیم، آش دوغ را هنوز در مناطق آذربایجان در مراسمهای عروسی و دیگر مراسمها سرو میکنند.
دوغ بهکار رفته در این آش سرشار از کلسیم است. لازم به ذکر است كه با افزایش دریافت کلسیم در دوران نوجوانی و کودکی، چگالی استخوانی در افراد افزایش مییابد. میزان کلسیم لازم برای افراد در سنین مختلف، عبارتند از: در افراد 9 تا 18 ساله دریافت روزانه کلسیم 1300 میلیگرم در روز میباشد و برای بزرگسالان این مقدار به 1000 تا 1200 میلیگرم در روز میرسد.
مصرف دوغ که دارای ارگانیسمهای زنده و مفید هستند، از غیر فعال شدن و توقف رشد میکروفلورای عادی در روده پیشگیری میکند و از اینرو رشد باکتریهای مضر در بدن هم متوقف خواهد شد. مهمترین و اصلیترین ماده تشکیلدهندهی آش دوغ همانطور که از اسمش پیداست، دوغ است.
دوغ منبع غنی از پروتئین، کلسیم و ویتامینهای گروه B بهشمار میآید. خواص دوغ برای سلامتی بدن، نقش موثری در محبوبیت این غذا دارد و تقریبا همه آش دوغ را در وعدههای غذایی خود قرار دادهاند و این نشاندهندهی ارزش غذایی بالای آش دوغ است.
برخی از خواص دوغ به اختصار عبارتند از:
کالری موجود در دوغهای سنتی که از آن آش دوغ تهیه میشود، بسیار کم است و جای نگرانی نیست که مبادا با خوردن آش دوغ، اضافه وزن پیدا کنید یا سلامتیتان به خطر بیفتد. در زمان تهیهی دوغ سنتی چربی آن را بهطور کامل میگیرند و کالری دوغ متناسب با نیاز بدن است.
1-سبزیجات در آش دوغ
سبزیجات منبع غنی از اسید آسکوربیک (ویتامینC) است. ویتامین C برای جذب آهن ضروری است. به یاد داشته باشید در هنگام طبخ سبزیجات از بهکار بردن حرارت بیش از حد برای پختن سبزیجات خودداری کنید، زیرا مواد مغذی (مثل ویتامینها) در سبزیجات از بین میرود.
2-پتاسیم در آش دوغ
جالب است بدانید که لپه بهکار رفته در آش دوغ یکی از بهترین منابع دریافت پتاسیم است. این مواد مغذی نقش مهمی در تنظیم انقباض عضلات و بازگرداندن فشار خون به حد طبیعی در افراد بر عهده دارد.
3-مواد مغذی در آش دوغ
انواع مغذیها و مواد معدنی مانند مس و آهن در حبوبات دیده میشوند و مصرف آنها در بهبود وضعیت سلامتی افراد تأثیر دارد. اگرچه حبوبات بهترین منبع غذایی برای دریافت این مواد بهشمار نمیروند.
مهمترین خاصیت دارویی آش دوغ این است که باعث تقویت قلب میشود و یبوست حاد و مزمن را رفع میکند. سبزی موجود در این آش خواص فراوانی دارد. از نخود نیز به علت وجود ویتامینهایی از جمله آهن، فسفر، سدیم، پتاسیم، نشاسته و مس در طبخ این غذا استفاده میشود.
آش دوغ غذای سنتی فوقالعاده خوشمزهای است که از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. در اردبیل این غذا را با دوغهای ترش محلی فوقالعاده لذیذ درست میکنند و تقریبا میتوان گفت همه اردبیل را با آش دوغ محبوبش میشناسند. امیدواریم با خواندن این مقاله آش دوغ را به وعدههای غذایی خود اضافه کنید و از خوردن آن لذت ببرید.
نظر خود را بنویسید