دوغ، نوشیدنی اصیل و خوشمزه و خاطره‌انگیز ما ایرانی‌هاست. از مزایای این نوشیدنی هر چه بگوییم کم گفتیم.

این نوشیدنی را می توان از دوران کودکی تا بزرگسالی و حتی در دوران بارداری در سفره غذایی ایرانیان جستجو کرد. در کنار آب، شير و آبميوه‌هاي طبيعي، دوغ هم از آن دسته نوشیدنی هایی است که برای تمام گروه های سنی توصیه می شود.

خواندن این مقاله به شما کمک می کند که از خواص این نوشیدنی مفید آگاه تر شوید به‌طوریکه حتما آن را در رژیم غذایی خود قرار دهید.

جدول ارزش غذایی دوغ

یک لیتر دوغ شامل ارزش غذایی زیر است:

• انرژی: ۲۷۰ کیلوکالری
• پروتئین: 5/1 تا 2 درصد
• کلسیم: 6/0 گرم
• چربی: 5/0 درصد

یک لیوان دوغ دارای حدود 282 میلی گرم کلسیم است که تقریبا 28 درصد از میزان توصیه شده تامین کلسیم بدن در روز را فراهم می‌کند. به‌عبارتی مصرف یک لیوان دوغ، یک چهارم نیاز روزانه بدن شما به کلسیم را تامین می‌کند.

برای مشاهده تفاوت دوغ و نوشابه و بررسی این دو از نظر کالری مقاله کالری دوغ را از دست ندهید.

خواص دوغ برای بزرگسالان

1- خواب آور و آرامش بخش

دلیل خواب‌ آور بودن دوغ، پپتیدهای موجود در پروتئین‌های شیر است. این خاصیت دوغ یک مزیت است تا زمانی که شما برای انجام کاری نیاز به هوشیاری نداشته باشید. در غیر اینصورت می توانید از این خاصیت دوغ نهایت استفاده و لذت را ببرید.

2- بهبود گرمازدگی

مصرف دوغ در تابستان و گرمای هوا بسیار توصیه می‌شود. گرمازدگی و علائم آن از جمله سردرد، عطش، ضعف و خستگی یکی از معضلات هوای گرم است که می توان آن را با نوشیدن دوغ التیام بخشید. پس در کنار آب فراوان برای مبارزه با کم آبی بدن، دوغ را به عنوان یک جایگزین مناسب برای نوشیدنی‌های کافئین دار فراموش نکنید.

3- روشن کردن پوست

اسید لاکتیک موجود در دوغ به محو لکه‌ها و روشن‌تر شدن پوست کمک می‌کند به‌طوریکه می توان با نوشیدن و حتی استفاده موضعی از آن در قالب ماسک به یک پوست شفاف تر و بهتر دست پیدا کرد.

4- استحکام بافت استخوانی

پروتئین، کلسیم و ویتامین ب۱۲ موجود در دوغ می تواند به استحکام بافت استخوانی کمک کند. با توجه به ارزش غذايي دوغ، این نوشیدنی نقش بسزایی در تامین سلامت استخوان‌های بدن دارد.

5- تقویت سیستم گوارشی بدن

پیشگیری از رشد باکتری‌های مضر در سیستم گوارشی یکی از مزایای مصرف دوغ است. چنانچه باکتری های مفید بدن در یک سطح مطلوب قرار داشته باشد، سیستم گوارشی بهتر عمل می کند. باکتری‌های مفید موجود در دوغ از رشد باکتری‌های مضر بدن و ابتلا به بیماری های روده ای و عفونی جلوگیری می‌کنند. میکروب های پروبیوتیک موجود در دوغ به هضم غذا نیز کمک می کند. همچنین مانع سوءهاضمه و تولید گاز بیش از حد در بدن می شود. دوغ دشمن نفخ و اسیدیته معده است.

6- دفع کننده سموم

آلودگی هوا یکی از معضلات شهرنشینی است که همه‌ی ما کم و بیش در معرض آن هستیم. آلاینده ها بر روی بافت های بدن، دستگاه تنفسی و قلب و عروق تاثیر منفی دارند و عامل بسیاری از بیماری های قلبی و تنفسی هستند. نوشیدنی های شیر و دوغ از راهکارهای موثر برای دفع مضرات این معضل اجتماعی است. دوغ و شیر به دلیل دارا بودن فسفر، منیزیم و کلسیم، خنثی کننده سموم هستند.

7- خواص دوغ برای کودکان

در اینکه نوشابه یک نوشیدنی وسوسه‌ کننده در کنار بسیاری از غذاها است شکی نیست اما اگر با دوغ دوست تر شویم و آن را در رژیم غذایی خود بگنجانیم در واقع بهترین جایگزین را برای نوشابه پیدا کرده ایم.

از طرفی ما برای کودکان‌مان که در سنین رشد قرار دارند باید یک نوشیدنی بی ضرر انتخاب کنیم و سالم‌تر و مفیدتر از دوغ بعد از آب و شیر هیچ نوشیدنی دیگری وجود ندارد. دوغ کم نمک و بدون گاز يك غذاي پر فایده براي کودکان است.

8- حفظ سلامت استخوان‌ها در کودکان 

بر اساس تحقیقات انجام شده، چنانچه کودک شما در روز حداقل دو وعده لبنیات مصرف کند سلامت استخوان های وی تامین می شود چراکه مصرف لبنیات اعم از شیر، ماست و دوغ در سنین رشد نقش مهمی در افزایش تراکم استخوانهای کودک شما دارد.

خواص دوغ در بارداری

آیا دوغ برای دوران بارداری مناسب است؟

ارزش غذایی بالا از جمله وجود کلسیم و پروتئین در دوغ، این نوشیدنی را برای دوران بارداری مفید و موثر کرده است.

حفظ سلامت دستگاه گوارش یکی از مهم‌ترین مراقبت های دوران بارداری است. دوغ، نوشیدنی حاوی باکتری‌های پروبیوتیک است که مصرف آن در زمان بارداری توصیه می شود.

دوغ یک نوشیدنی خنک کننده است که به هیدراته شدن بدن در دوران بارداری نیز کمک می‌کند.

فواید دوغ ترش

دوغ ترش یکی از نوشیدنی های پرطرفدار و یک فرآورده حاصل از تخمیر شیر است. این نوشیدنی سرشار از کالری و غنی از باکتری های پروبیوتیک، اسید لاکتیک، الکل، کلسیم، پروتئین، ویتامین ها به ویژه گروه ویتامین های B و ریز مغذی ها است.

اگر دوغ در دمای محیط قرار گیرد ترش و گازدار می‌شود. باکتری های سازنده اسید لاکتیک و مخمرهای تولید گاز دردمای محیط فعال‌تر می شوند، از این رو دوغ اسیدی و گازدار می شود.

فقط باید مراقبت کرد که دوغ ترش گرفتار کپک نشود چون در این صورت، دوغ بلااستفاده می‌شود. کپک، رنگ و مزه و خواص دوغ را تغییر می دهد و از این رو نباید مصرف شود.

دوغ ترش در صورت کپک نزدن از نظر سلامتی مشکلی ندارد.

شاید برایتان جالب باشد که دوغ محلی چگونه درست می شود. پس برای آشنایی با طرز تهیه انواع دوغ پیشنهاد می کنیم مقاله روش تهیه دوغ را نیز مطالعه کنید.

خواص دوغ بعد از غذا

تحقیقات نشان می دهد که مصرف دوغ بعد از غذا تا حد زیادی میزان جذب آهن را بالا می برد. بر خلاف چای که بعد از خوردن غذا، نوشیدن آن مضر است و جذب آهن را مختل می کند، نوشیدن دوغ بعد از غذا توصیه می شود.

دوغ از رشد بسیاری از باکتری های مضر در سیستم گوارشی انسان جلوگیری می کند. نوشیدن دوغ همچنین بوی بد دهان را از بین می برد. دوغ دارای ویتامین های B و D است که به تامین ویتامین ها در بدن کمک می کند.

در طب سنتی، توصیه شده است که همراه با غذاهای گوشتی، دوغ مصرف نشود چون ممکن است به درد مفاصل بینجامد. اما می توان این نوشیدنی را با یک فاصله زمانی از غذای گوشتی مصرف کرد.

خواص دوغ برای پوست

نوشیدن دوغ به دلیل وجود مواد مغذی برای پوست و مو توصیه می شود. اما استفاده موضعی از آن هم، برای پاکسازی پوست و نیز از بین بردن سلول‌های مرده موثر است. پس اگر به دنبال شادابی و طراوت پوست خود هستید می‌توانید شب ها قبل از خواب، با یک پنبه‌ی آغشته به دوغ، پوست خود را از گرد و خاک و آلودگی پاک کنید و سپس با آب بشویید.

اسیدلاکتیک موجود در دوغ برای از بین بردن لکه های پوست عالی است. استفاده موضعی از دوغ باعث می شود که لکه‌های پوستی و ناشی از نور خورشید بدون اینکه پوست خشک شود، از بین بروند.

کلام آخر، فواید دوغ

از خواص دوغ گفتیم (می توانید بعد از مطالعه خواص دوغ، تاریخچه دوغ را در مقاله انواع دوغ مطالعه کنید.) و اینکه این نوشیدنی مفید و دوست داشتنی را به دلیل برخورداری از پروتئین، ویتامین و کلسیم می‌توان در همه دوره های سنی با خیال راحت مصرف کرد. تقویت سیستم گوارشی و سیستم ایمنی بدن، حفظ سلامت استخوان‌ها در کودکان، پاکسازی و شفاف‌سازی پوست، هیدراته کردن بدن و راهکاری برای پیشگیری از گرمازدگی و … تنها بخشی از خاصیت های این نوشیدنی پرطرفدار است. دوغ را در رژیم غذایی خود قرار دهید و از نوشیدن آن در کنار انواع غذاها به ویژه غذاهای سنتی لذت ببرید.