بهار که از راه می‌رسد، طبیعت سخاوتمندانه رنگ‌ها و طعم‌های تازه‌ای را به ما هدیه می‌دهد و یکی از جذاب‌ترین این هدایا، ساقه‌های خوش‌رنگ و لعاب ریواس است! این گیاه دوست‌داشتنی با آن طعم ترش و شیرین منحصربه‌فردش، نویدبخش روزهای آفتابی و نوشیدنی‌های خنک و گواراست. اگر شما هم از طرفداران طعم ملس و خاص ریواس هستید یا می‌خواهید یک نوشیدنی بهاری متفاوت و هیجان‌انگیز را امتحان کنید، پس جای درستی آمده‌اید!

حالا می‌خواهیم قدم به قدم طرز تهیه نوشیدنی ریواس خانگی را به شما آموزش دهیم. قبل از هر چیز هم قرار است سفری علمی داشته باشیم: از اینکه ریواس چیست و چه خواصی دارد گرفته تا فوت و فن‌های تهیه یک شربت ریواس خانگی خوشمزه، ایده‌هایی برای طعم‌های جدید و ترکیبی و نکات نگهداری شربت ریواس برای لذت بردن طولانی‌تر از این طعم بهاری. پس اگر آماده‌اید تا با دستان خودتان یک نوشیدنی با ریواس گوارا و زیبا تهیه کنید با ما همراه باشید. این طرز تهیه نوشیدنی ریواس می‌تواند به دستور محبوب فصلی شما تبدیل شود!

ریواس چیست؟

پیش از آنکه آستین‌ها را برای طرز تهیه نوشیدنی ریواس بالا بزنیم، بیایید کمی بیشتر با ستاره اصلی این دستور آشنا شویم. ریواس (Rhubarb) گیاهی است علفی و چندساله که اگرچه از نظر گیاه‌شناسی در دسته سبزیجات قرار می‌گیرد، اما به دلیل طعم ترش و کاربردش در دسرها، کیک‌ها و نوشیدنی‌ها، عموماً مانند میوه با آن رفتار می‌شود.

• ظاهر: آنچه از ریواس خوراکی است، ساقه‌های ضخیم و گوشتی آن است که رنگشان می‌تواند از سبز روشن تا صورتی و قرمز پررنگ متغیر باشد. هرچه رنگ ساقه‌ها قرمزتر باشد، معمولاً طعم شیرین‌تری دارند و برای داشتن نوشیدنی ریواس خوشرنگ‌تر، بهتر است از انواع قرمز یا صورتی پررنگ استفاده کنید. طعم ریواس که همان طعم ترش مشخصه اصلی همه انواع ریواس است.
• فصل: ریواس یک گیاه فصل خنک است و اوج حضورش در بازار، فصل بهار، تقریباً از اواخر اسفند تا اواسط خرداد، است. به همین دلیل نوشیدنی ریواس یک نوشیدنی بهاری کلاسیک محسوب می‌شود.
• طعم: طعم غالب ریواس، ترش، تیز و کمی گس است که با پخته شدن و اضافه کردن شکر، به یک طعم ترش و شیرین بسیار دلچسب و منحصربه‌فرد تبدیل می‌شود.
• هشدار بسیار مهم: برگ‌های ریواس به هیچ عنوان خوراکی نیستند و سمی هستند! این برگ‌های پهن و سبز رنگ حاوی مقادیر بالایی از اسید اگزالیک هستند که مصرف آن برای انسان و حیوانات خطرناک است. بنابراین، همیشه و حتماً برگ‌ها را کاملاً جدا کرده و دور بریزید و فقط از ساقه‌های ریواس در آشپزی و تهیه نوشیدنی استفاده کنید.
• پیشینه: خاستگاه ریواس احتمالاً آسیای مرکزی و سیبری بوده و در گذشته بیشتر مصارف دارویی داشته است. قرن‌ها بعد، در اروپا و آمریکا به عنوان یک ماده غذایی و برای تهیه دسر و مربا محبوبیت یافت.

حالا که شناخت بهتری از این گیاه پیدا کردیم، می‌توانیم با اطمینان بیشتری به سراغ طرز تهیه نوشیدنی ریواس برویم.

دنبال یک نوشیدنی روزمره و خوشمزه هستید؟ بهترین نوشیدنی روزانه را از دست ندهید.

خواص ریواس

ریواس علاوه بر طعم خاص و کاربردهای آشپزی، دارای مواد مغذی و خواص بالقوه‌ای نیز هست که اشاره مختصری به آن‌ها خالی از لطف نیست:

• منبع خوب ویتامین K: این ویتامین برای سلامت استخوان‌ها و فرآیند انعقاد خون ضروری است.
• حاوی ویتامین C: به عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی، به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند.
• سرشار از فیبر: فیبر غذایی برای سلامت دستگاه گوارش، تنظیم قند خون و ایجاد حس سیری مفید است.
• دارای آنتی‌اکسیدان‌ها: ریواس حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند آنتوسیانین‌ها، که عامل رنگ قرمز آن هستند، و پلی‌فنول‌هاست که به مبارزه با آسیب‌های سلولی ناشی از رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند.
• کم کالری: ریواس به خودی خود کالری کمی دارد، اما توجه داشته باشید که در اکثر دستورها، از جمله شربت ریواس، مقدار قابل توجهی شکر به آن اضافه می‌شود.

نکته مهم: اطلاعات ذکر شده در مورد خواص ریواس جنبه عمومی دارد و نباید به عنوان توصیه پزشکی تلقی شود. همچنین به دلیل وجود اگزالات در ساقه‌ها، هرچند بسیار کمتر از برگ‌ها، افراد با سابقه سنگ کلیه اگزالاتی بهتر است در مصرف آن احتیاط کنند. لذت بردن از نوشیدنی ریواس در حد اعتدال، بهترین رویکرد است.

چطور آب انار بگیریم؟ مخصوص ترش پسندهای ماجراجو!

روش تهیه نوشیدنی ریواس

اساس اکثر نوشیدنی‌های ریواس، یک شربت ریواس خانگی خوش‌رنگ و خوش‌طعم است. تهیه این شربت بسیار ساده‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید! این دستور شربت ریواس ساده، نقطه شروع عالی برای کشف شما در طرز تهیه نوشیدنی ریواس است.

مواد لازم برای شربت ریواس ساده

ساقه ریواس تازه	حدود ۵۰۰ گرم، که تقریباً معادل ۴-۵ ساقه متوسط تا بزرگ است.
آب	۲ پیمانه، یعنی حدود ۵۰۰ میلی‌لیتر.
شکر سفید	۱ تا ۱.۵ پیمانه، معادل حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم. میزان شکر کاملاً به ذائقه شما و ترشی ریواس بستگی دارد؛ پیشنهاد می‌کنیم با ۱ پیمانه شروع کنید و در صورت نیاز بیشتر اضافه کنید.
آب لیموترش تازه	۱ تا ۲ قاشق غذاخوری. اضافه کردن آن اختیاری است.

مراحل تهیه شربت ریواس خانگی

1. آماده‌سازی ریواس: ابتدا برگ‌های ریواس را کاملاً جدا کرده و دور بریزید. باز هم تاکید می‌کنیم: برگ‌ها سمی هستند و نباید مصرف شوند! ساقه‌ها را به خوبی بشویید تا هیچ خاکی روی آن‌ها باقی نماند. سر و ته ساقه‌ها را کمی بزنید و سپس آن‌ها را به قطعات کوچک حدوداً ۱ تا ۲ سانتی‌متری خرد کنید. نیازی به پوست کندن ریواس نیست؛ پوست آن به شربت رنگ زیبایی می‌دهد.
2. ترکیب مواد: در یک قابلمه متوسط، ریواس خرد شده، آب و شکر (با مقدار کمتر شروع کنید) را بریزید. اگر از آب لیمو استفاده می‌کنید، آن را نیز همین حالا اضافه کنید.
3. پخت شربت: قابلمه را روی حرارت متوسط قرار دهید و مواد را هم بزنید تا شکر شروع به حل شدن کند. اجازه دهید مخلوط به جوش بیاید، سپس حرارت را کم کنید و بگذارید به آرامی برای حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بجوشد. در این مدت، ریواس پخته و کاملاً نرم و له می‌شود و رنگ زیبای خود را به مایع پس می‌دهد. هر از گاهی هم بزنید تا مواد ته نگیرد.
4. صاف کردن شربت (مرحله کلیدی): پس از اینکه ریواس کاملاً نرم شد، قابلمه را از روی حرارت بردارید. یک صافی یا الک با سوراخ‌های ریز را روی یک کاسه بزرگ قرار دهید. برای شفافیت بیشتر شربت، می‌توانید داخل صافی را با یک پارچه توری نازک مانند پارچه ململ یا تنظیف تمیز بپوشانید. محتویات قابلمه را به آرامی داخل صافی بریزید. نکته مهم: اجازه دهید شربت به آرامی و با نیروی جاذبه از صافی عبور کند. از فشار دادن تفاله ریواس با قاشق یا دست برای گرفتن آب بیشتر خودداری کنید، زیرا این کار باعث کدر شدن شربت شما می‌شود. فقط کافیست حدود ۳۰ دقیقه صبر کنید تا تمام مایع چکه کند. صاف کردن شربت به این روش، شفافیت را تضمین می‌کند.
5. تست شیرینی و خنک کردن: شربت صاف شده را بچشید. اگر احساس می‌کنید به شیرینی بیشتری نیاز دارد، می‌توانید آن را به قابلمه برگردانید، شکر بیشتری اضافه کنید و فقط چند دقیقه دیگر روی حرارت ملایم قرار دهید تا شکر کاملاً حل شود؛ نیازی به جوشیدن مجدد نیست. سپس اجازه دهید شربت ریواس خانگی شما کاملاً در دمای اتاق خنک شود.

برای اینکه یک نوشیدنی متفاوت سرو کنید: طرز تهیه نوشیدنی دو رنگ

تهیه نوشیدنی نهایی

حالا که شربت ریواس شما آماده و خنک شده است، طرز تهیه نوشیدنی ریواس نهایی بسیار ساده است: مقدار دلخواهی از شربت ریواس، مثلاً یک‌چهارم تا یک‌سوم لیوان، را در یک لیوان بریزید. چند تکه یخ اضافه کنید و باقی لیوان را با آب سرد، چه آب ساده و چه آب گازدار، پر کنید. به آرامی هم بزنید و از نوشیدنی بهاری و گوارای خود لذت ببرید! نسبت شربت به آب کاملاً سلیقه‌ای است، آن را مطابق ذائقه خود تنظیم کنید.

انواع نوشیدنی با ریواس و شربت‌های ترکیبی

می‌توانید این ترکیبات را هنگام پخت شربت یا هنگام سرو نوشیدنی ایجاد کنید:

• شربت ریواس و توت فرنگی: یک ترکیب کلاسیک و بسیار محبوب! رنگی فوق‌العاده و طعمی بهشتی دارد. کافیست مقداری توت فرنگی نصف شده یا خرد شده را همزمان با ریواس به قابلمه اضافه کنید و مراحل پخت را طبق دستور شربت ریواس اصلی ادامه دهید. این یکی از پرطرفدارترین انواع نوشیدنی با ریواس است.
• شربت ریواس و زنجبیل: برای افزودن کمی گرما و طعم تند و تیز به شربت، چند تکه زنجبیل تازه پوست کنده یا کمی زنجبیل رنده شده را در حین پخت به مواد اضافه کنید. شربت ریواس با زنجبیل طعمی خاص و متفاوت دارد.
• شربت ریواس و نعناع/پونه: برای تجربه یک نوشیدنی ریواس با طراوت بیشتر، چند شاخه نعناع یا پونه تازه را در ۵ دقیقه آخر پخت به شربت اضافه کنید یا پس از صاف کردن و خنک شدن شربت، چند شاخه نعناع را برای چند ساعت در آن قرار دهید تا عطرش را پس دهد، سپس نعناع را خارج کنید. شربت ریواس با نعناع بسیار خنک‌کننده است.
• شربت ریواس و مرکبات: اضافه کردن رنده پوست پرتقال، لیمو یا لیموترش در ابتدای پخت، یا اضافه کردن مقداری آب پرتقال یا لیموی تازه به شربت نهایی، می‌تواند ابعاد جدیدی به طعم آن ببخشد.
• شربت ریواس با ادویه: برای یک طعم گرم و پیچیده‌تر، می‌توانید ادویه‌هایی مانند یک تکه چوب دارچین، چند عدد هل سبز شکسته یا یک دانه بادیان ختایی (انیسون ستاره‌ای) را در حین پخت به شربت اضافه کنید و قبل از صاف کردن آن‌ها را خارج کنید.
• نوشیدنی‌های ترکیبی خلاقانه: از شربت ریواس خانگی خود به عنوان پایه برای انواع نوشیدنی ترکیبی استفاده کنید. آن را با لیموناد، آیس تی، زنجبیل ایل (Ginger Ale) یا حتی نوشیدنی‌های دیگر مخلوط کنید تا طعم‌های جدیدی کشف کنید. این شربت حتی می‌تواند پایه خوبی برای موکتل‌ها یا کوکتل‌های بهاری باشد.

اگر درگیر تنش‌های روزمره هستید مقاله تأثیر دمنوش‌های گیاهی بر کاهش اضطراب از دست ندهید.

نکات طلایی برای طرز تهیه نوشیدنی ریواس عالی

برای اینکه شربت ریواس شما بهترین کیفیت ممکن را داشته باشد، این نکات را در نظر بگیرید:

• انتخاب ریواس: سعی کنید از ساقه‌های ریواس تازه، سفت و خوش‌رنگ استفاده کنید؛ انواع قرمز یا صورتی پررنگ معمولاً رنگ بهتری به شربت می‌دهند. ساقه‌های نرم، پلاسیده یا خیلی سبز ممکن است طعم ریواس و رنگ مطلوبی ندهند.
• تنظیم دقیق شیرینی: ریواس ذاتاً ترش است. میزان شکر در دستور شربت ریواس کاملاً به ترشی ریواس شما و ذائقه خودتان بستگی دارد. همیشه با شکر کمتر شروع کنید و پس از صاف کردن شربت، آن را بچشید و در صورت نیاز شیرینی‌اش را تنظیم کنید.
• شفافیت یا کمی پوره؟ اگر شربت کاملاً شفاف می‌خواهید، حتماً از پارچه توری، مانند ململ تمیز، استفاده کنید و تفاله را فشار ندهید. اگر کمی پوره بودن شربت برایتان مهم نیست و طعم قوی‌تری می‌خواهید، می‌توانید پس از صاف کردن اولیه، کمی تفاله‌ها را با پشت قاشق فشار دهید، اما انتظار شربت کدرتری را داشته باشید.
• استفاده از تفاله ریواس پخته: تفاله ریواس پخته که پس از صاف کردن باقی می‌ماند را دور نریزید! این تفاله سرشار از طعم است و می‌تواند به کاهش ضایعات کمک کند. می‌توانید آن را با کمی شکر بیشتر بپزید و به عنوان مارمالاد یا کمپوت روی نان تست، ماست یا بستنی استفاده کنید یا حتی در پخت کیک و مافین به کار ببرید. استفاده از تفاله ریواس یک راه هوشمندانه است.
• خنک شدن کامل: قبل از بطری کردن یا مخلوط کردن با آب برای سرو، اجازه دهید شربت ریواس کاملاً خنک شود تا طعم آن جا بیفتد و از رقیق شدن بیش از حد نوشیدنی با ذوب شدن سریع یخ جلوگیری شود.

رعایت این نکات، کیفیت نوشیدنی ریواس شما را به سطح بالاتری می‌برد.

طرز تهیه اسموتی رزبری مخصوص روزهایی که دنبال طعمی جدید هستید.

نگهداری شربت ریواس خانگی: لذت بهاری در تمام طول سال؟

حالا که زحمت کشیده‌اید و شربت ریواس خانگی خوشمزه‌ای درست کرده‌اید، چگونه آن را نگهداری کنید تا مدت بیشتری از آن لذت ببرید؟ برای نگهداری شربت ریواس خانگی و حفظ طعم بهاری آن، چند گزینه پیش رو دارید. پس از خنک شدن کامل، می‌توانید شربت را در ظرف دربسته در یخچال بگذارید؛ در این حالت معمولاً ۲ تا ۴ هفته کیفیت خود را حفظ می‌کند (شکر بیشتر ماندگاری را کمی افزایش می‌دهد). برای نگهداری طولانی‌تر، یعنی چندین ماه تا یک سال، فریز کردن شربت بهترین راه است؛ آن را در ظروف یا کیسه‌های مخصوص فریزر یا حتی قالب یخ (با گذاشتن فضای خالی برای انبساط) بریزید و بعداً یخ‌زدایی کنید. روش سوم، کنسرو کردن با حمام آب جوش است که شربت را برای ماه‌ها در دمای اتاق قابل نگهداری می‌کند اما نیازمند آشنایی با تکنیک و تجهیزات است.

پیشنهاد ویژه: ترکیبات خانگی برای ساخت نوشیدنی‌های آب‌رسان

پیشنهادهای سرو شربت ریواس خانگی

نوشیدنی ریواس به تنهایی گواراست، اما با کمی خلاقیت در سرو، می‌توانید آن را جذاب‌تر کنید:

• ساده و کلاسیک: با آب سرد یا آب گازدار فراوان، تکه‌های یخ، یک برش لیمو یا لیموترش تازه و چند برگ نعناع تازه به عنوان گارنیش نوشیدنی.
• ترکیب با میوه‌ها: چند عدد توت فرنگی تازه، تمشک یا حتی چند برش هلو یا شلیل در لیوان نوشیدنی ریواس، طعم و ظاهر آن را فوق‌العاده می‌کند.
• یخ‌های طعم‌دار: شربت ریواس را در قالب یخ بریزید و از این یخ‌های صورتی زیبا برای خنک کردن آب یا نوشیدنی‌های دیگر استفاده کنید.
• موکتل‌های جذاب: شربت ریواس را با آب گازدار، کمی آب لیموترش تازه و شاید کمی سیروپ ساده دیگر مثل سیروپ زنجبیل ترکیب کنید و با گارنیش زیبا سرو کنید.

کلام آخر

طرز تهیه نوشیدنی ریواس در خانه، تجربه‌ای لذت‌بخش و نتیجه‌ای گواراست. با کمی حوصله و دنبال کردن این راهنما، شما هم می‌توانید این نوشیدنی بهاری خوش‌رنگ و خوش‌طعم را آماده کرده و از طعم ترش و شیرین و منحصربه‌فرد ریواس لذت ببرید. تهیه شربت ریواس خانگی نه تنها ساده است، بلکه به شما امکان می‌دهد شیرینی و طعم آن را دقیقاً مطابق سلیقه خودتان تنظیم کنید و حتی با افزودن طعم‌دهنده‌های دیگر، ترکیبات جدید و هیجان‌انگیزی خلق کنید. پس دست به کار شوید و جادوی بهاری ریواس را به لیوان‌های خود بیاورید! نوش جان!

سوالات متداول

برگ‌های ریواس هم قابل خوردن هستند؟

خیر، مطلقاً نه! همانطور که در بخش “ریواس چیست” به شدت تاکید شد، برگ‌های ریواس حاوی مقادیر بالای اسید اگزالیک بوده و سمی هستند. فقط و فقط از ساقه‌های ریواس برای تهیه نوشیدنی یا مصارف خوراکی دیگر استفاده کنید و برگ‌ها را حتماً دور بریزید.

می‌توانم مقدار شکر در دستور شربت ریواس را کم یا زیاد کنم؟

بله، میزان ترشی ریواس می‌تواند متفاوت باشد و ذائقه افراد نیز فرق می‌کند. دستور شربت ریواس ساده ارائه شده انعطاف‌پذیر است. پیشنهاد می‌شود با مقدار شکر کمتر شروع کنید، شربت را پس از صاف کردن بچشید و در صورت نیاز، شکر بیشتری اضافه کرده و کمی حرارت دهید تا حل شود. شما کنترل کامل شیرینی نوشیدنی ریواس خود را دارید.

شربت ریواس خانگی تا چه مدت در یخچال قابل نگهداری است؟

اگر شربت را در بطری یا ظرف تمیز و دربسته در یخچال نگهداری کنید، معمولاً بین ۲ تا ۴ هفته کیفیت خوب خود را حفظ می‌کند. برای نگهداری طولانی‌تر، فریز کردن شربت بهترین گزینه است که می‌تواند ماندگاری آن را برای چندین ماه افزایش دهد.