کیسه صفرا یک اندام گلابی شکل است که در زیر کبد، درست در کنار معده قرار دارد. کیسه صفرا در واقع یک انبار برای صفرای تولیدشده توسط کبد محسوب می‌شود. صفرا یک مایع گوارشی ضروری است که به تجزیه چربی‌ها کمک می‌کند و آن‌ها را به اسیدهای چرب تبدیل می‌کند تا اندام‌ها و بافت‌های بدن بتوانند از آن‌ها استفاده کنند. صفرا همچنین جذب ویتامین‌ها و مواد مغذی را در خون تسهیل می‌‌کند.

به زبان ساده صفرا از کیسه صفرا از طریق یک لوله یا مجرا به روده کوچک جریان پیدا می‌کند. وظیفه اصلی کیسه صفرا هم این است که صفرا را زمانی که برای هضم لازم است آزاد کند. هرگونه اختلالی در فرآیند تولید و آزادسازی صفرا باعث التهاب در بدن می‌شود. مثلا گاهی اوقات صفرا و سایر مواد در داخل کیسه صفرا جمع می‌شوند و سنگ‌های کوچک و سختی را تشکیل می‌دهند. این سنگ‌ها می‌توانند مجاری صفرا را مسدود کنند و مانع آزادسازی صفرای لازم برای هضم چربی‌ها و… شوند.

معمولا مشکلات صفرا با علائمی مثل درد ناگهانی در قسمت فوقانی شکم، درد شانه در سمت راست بدن، اسهال و استفراغ خودش را نشان می‌دهد. در واقع بدن ما با هر علامتی که می‌فرستد در حال صحبت کردن از شرایط درونی و بیرونی خود است. زبان بدن خود را یاد بگیرید تا در صورت بروز مشکل اقدامات فوری را انجام دهید.

فراموش نکنید که سبک زندگی و تغذیه بیشترین تأثیر را بر بدن انسان دارد و جلوگیری از مشکلات کیسه صفرا هم تا میزان زیادی بستگی به نوع خورد و خوراک و نحوه زندگی شما دارد. پس اگر می‌خواهید بدانید انتخاب نوع نوشیدنی چه میزان بر کیسه صفرا تاثیر دارد؟ و چرا باید به دنبال بهترین نوشیدنی برای کیسه صفرا باشیم؟ با این مقاله برای آشنا شدن با انواع نوشیدنی‌های مناسب برای حفظ سلامتی صفرا همراه شوید.

نوشیدنی‌های مفید برای کیسه صفرا

رژیم غذایی و ورزش، نقش اصلی را در سلامت بدن انسان دارند. به عبارت دیگر توجه به غذا‌ها و نوشیدنی‌هایی که در طول روز مصرف می‌کنیم، تضمین‌کننده سلامت ما خواهند بود. اگر به دنبال نوشیدنی‌های مفید برای کیسه صفرا هستید، ما چند پیشنهاد برای شما داریم:

• چای نعنا

گیاه نعنا حاوی منتول است و خاصیت تسکین درد دارد. به‌طور کلی نوشیدن چای نعناع باعث کاهش درد ناشی از درد معده، بهبود هضم غذا و تسکین حالت تهوع می‌شود.

برای تسکین درد کیسه صفرا و بهبود سلامت کیسه صفرا، می‌توانید چای نعنا بنوشید. برخی فکر می‌کنند که نوشیدن منظم این چای می‌تواند میزان حملات درد کیسه صفرا را کاهش دهد و به رفع ضعف کیسه صفرا هم کمک می‌کند.

• سرکه سیب

سرکه سیب خام حاوی خواص ضد التهابی است که می‌تواند درد کیسه صفرا را کاهش  دهد و در تسکین درد کیسه صفرا مفید باشد. منتها حواستان باشد که سرکه سیب را هرگز مستقیم ننوشید چون اسید موجود در آن می‌تواند به دندان‌ها و معده شما آسیب برساند. معمولا ترکیب دو قاشق غذاخوری با مقداری آب گرم برای کاهش التهاب کاملا مناسب است. یعنی باید ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب را با آب گرم حل کنید و بنوشید. البته مهم است که نوشیدن این ترکیب را تا زمانی که درد فروکش کند ادامه دهید.

• چای زردچوبه

زردچوبه ادویه‌ای است که برای درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شود. این ادویه حاوی کورکومین است و برای همین خواص ضد التهابی دارد و به کاهش دردهای گوارشی مثل درد کیسه صفرا کمک می‌کند. مخصوصا که چای و دمنوش زردچوبه کیسه صفرا را برای تولید صفرا تحریک و به تخلیه کیسه صفرا هم کمک می‌کند. نوشیدن این دمنوش باعث تسکین و کاهش التهاب کیسه صفرا می‌‌شود. پس گنجاندن زردچوبه در رژیم غذایی می‌تواند التهاب و درد کیسه صفرا را بهبود ببخشد.

• آب

در دسترس‌‌ترین و ساده‌‌ترین نوشیدنی آب است. تحقیقات نشان داده نوشیدن آب کافی در طول روز به عملکرد مثبت کیسه صفرا کمک می‌‌کند. عملکرد کیسه صفرا و تخلیه آن در کمبود آب دچار اختلال می‌‌شود و امکان سنگ‌‌سازی در این اندام افزایش پیدا می‌کند.

این ترکیبات بهترین نوشیدنی برای کیسه صفرا هستند و خوشبختانه در هر خانه‌ای هم پیدا می‌شوند. اگر ورزش جزئی از برنامه روزانه شماست و به اندازه کافی آب نمی‌نوشید، خواندن مقاله چرا باید هنگام ورزش آب نوشید؟ را از دست ندهید.

نوشیدنی‌های مناسب برای درمان مشکلات صفرا

پزشکان اغلب با تجویز داروهای مسکن یا ضدالتهاب درد بیمار را آرام می‌‌کنند. اما خوردن این داروها علاوه بر عوارض جانبی در درازمدت وابستگی ایجاد می‌کند. چند نوشیدنی مفید برای کاهش مشکلات کیسه صفرا وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها برای بهبود دردهای صفرا استفاده کنید. البته فقط از گیاهان دارویی برای درمان بیماری کیسه صفرا استفاده نکنید. یعنی حتما در کنار درمان‌های گیاهی و خانگی، مشورت با پزشک برای دریافت داروهای مورد نیاز و گرفتن رژیم غذایی کم قند و چربی را فراموش نکنید.

برخی از نوشیدنی‌هایی که می‌تواند به کاهش التهاب درد ناشی از سنگ صفرا کمک کند عبارتند از:

• چای سبز

چای سبز اثرات آنتی اکسیدانی دارد که برای کاهش التهاب صفرا مناسب است. البته عصاره چای سبز ممکن است حاوی کافئین باشد و برای موارد حاد سنگ صفرا مناسب نیست. پس اگر می‌خواهید از چای سبز برای درمان و کاهش درد استفاده کنید حتما به دنبال محصولات بدون کافئین این گیاه باشید.

• خار مریم

این گیاه معمولا برای سم زدایی کبد و کیسه صفرا استفاده می‌شود. بیماران مبتلا به آلرژی به ابروسیا یا سابقه سرطان‌های حساس به هورمون باید دم نوش خار مریم را با احتیاط مصرف کنند.

• کنگر فرنگی

کنگر فرنگی یا اَنگَنار به بهبود عملکرد کیسه صفرا و کبد کمک می‌کند. البته با توجه به توانایی این گیاه در افزایش تولید صفرا، در صورت انسداد مجرای صفراوی در افرادی که از قبل سنگ صفرا حاد دارند می‌تواند باعث حمله کیسه صفرا شود.

اگر درد شما به‌دلیل سنگ کیسه صفرا با خوردن دارو و این دم‌نوش‌ها همچنان آزاردهنده است می‌توانید از یک کمپرس گرم برای کاهش درد استفاده کنید. معمولا یک کمپرس گرم به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه می‌تواند اسپاسم را آرام کند و فشار ناشی از تجمع صفرا را کاهش دهد.

قهوه بیشتر، سنگ صفرا کمتر

بر اساس نتایج یک تحقیق جدید، افرادی که در طول روز ۴ فنجان یا بیشتر قهوه می‌نوشند، به میزان ۴۵ درصد کمتر از افرادی که نا‌منظم قهوه می‌‌نوشند امکان ابتلا به سنگ کیسه صفرا دارند. این مطالعات نشان داده که فقط قهوه حاوی کافئین می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سنگ‌های صفراوی کمک کند. در واقع کافئین موجود در قهوه باعث تحریک انقباضات کیسه صفرا و کاهش غلظت کلسترول می‌‌شود. قهوه حتی به دفع سنگ‌های صفراوی در مراحل اولیه هم کمک می‌کند.

البته تمام مزایای قهوه برای زمانی است که شما سنگ کیسه صفرا در مرحله حاد و پیشرفته ندارید. چون هنگام نوشیدن قهوه یا هر نوشیدنی کافئین‌دار، کافئین باعث انقباض کیسه صفرا می‌شود و می‌تواند التهاب و درد را حتی بدتر از آنچه که هست بکند. اگر قبلا و یا در حال حاضر به سنگ صفرا مبتلا هستید، بهتر است برای دریافت یک رژیم غذایی مناسب با پزشک خود مشورت کنید.

یک تزئین اشتهابرانگیز و شیک در خانه، افراد خانواده را به خوردن و نوشیدن قهوه تحریک می‌کند. هرچند برخی افراد ممکن است به دلیل تلخی از خوردن قهوه امتناع کنند، اما با مطالعه چگونه قهوه کف‌‌دار درست کنیم؟ در مجله عالیس، قهوه را برای اعضای خانواده شبیه یک باریستای حرفه‌‌ای سرو کنید.

خاکشیر و سنگ کیسه صفرا

نوشیدن خاکشیر تاثیر مثبت بر عملکرد صفرا و دستگاه گوارش دارد. در طب سنتی خاکشیر به‌‌عنوان ترکیبی صفرابر شناخته می‌‌شود که عطش را به میزان زیادی در انسان کاهش می‌‌دهد. خاکشیر همچنین نقش یک ملین را برای بدن بازی می‌‌کند و با افزایش تحریک حرکات روده به درمان یبوست و عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند.

ترکیب یک یا دو قاشق خاکشیر با آب‌جوش بهترین نوشیدنی برای کیسه صفرا است. همچنین ترکیب خاکشیر با آبلیمو نیز برای صفرا توصیه شده است. نوشیدن خاکشیر و سنگ کیسه صفرا تاثیر مستقیمی برهم دارند. افزایش مصرف خاکشیر تحرکات روده را بیشتر کرده و از تشکیل سنگ جلوگیری می­‌کند. خاکشیر فواید بسیاری دارد. بهبود آکنه و لک‌های صورت و بهبود جوش‌های صورت از دیگر خواص خاکشیر برای پوست است.

میوه‌‌های مفید برای سنگ کیسه صفرا

مطالعات نشان داده افرادی که در رژیم غذایی آن‌ها ویتامین ­ث وجود دارد کمتر به بیماری‌های کیسه صفرا و سنگ‌های صفراوی دچار می‌‌شوند. نظر کارشناسان این است که مقدار کم این ویتامین در بدن باعث افزایش سطح کلسترول در صفرا می‌‌شود. به گفته پزشکان مقدار ۷۵ میلی‌گرم از این ویتامین برای خانم‌‌ها و مقدار ۹۰ میلی‌‌گرم برای آقایان مفید است. میوه‌های مفید برای سنگ کیسه صفرا، سبزیجات حاوی ویتامین ­‌ث در میان‌وعده‌‌ها و نوشیدن آب مرکبات، به میزان دریافت کافی این ویتامین در طول روز کمک می‌‌کند.

میوه‌هایی مثل مرکبات، توت­‌فرنگی و کیوی حاوی مقدار زیادی از ویتامین ث هستند. خواندن مقاله چه میوه‌ای ویتامین ث دارد؟ برای آشنایی با منبع‌های بیشتر این ویتامین به شما پیشنهاد می‌‌شود.

راه جلوگیری از سنگ کیسه صفرا چیست؟

از آنجایی که کیسه صفرا در هضم غذا نقش دارد، منطقی است که رژیم غذایی شما در بروز علائم مشکلات مربوط به صفرا نقش خواهد داشت. پس در کنار خوردن نوشیدنی‌های مفید برای صفرا که درباره‌شان صحبت کردیم، اجتناب از خوردن برخی غذاها هم می‌تواند به کاهش علائم در بسیاری از افراد کمک کرده و در برخی موارد حتی ممکن است به جلوگیری از تشکیل سنگ‌های جدید کمک کند.

در واقع عادات غذایی نادرست و مصرف غذاهای سرشار از قند و چربی می‌تواند باعث بیماری کیسه صفرا و تولید سنگ کیسه صفرا شود. مثلا غذاهای سرخ‌شده و سایر غذاها یا چاشنی‌های حاوی چربی -حتی سس‌های سالاد- سخت‌تر تجزیه می‌شوند و خوردن زیاد آن‌ها می‌تواند باعث مشکلات صفرا شود. از طرف دیگر، گنجاندن غذاهای غنی از مواد مغذی در رژیم غذایی از جمله انواع سبزیجات و میوه‌ها، می‌تواند عملکرد کیسه صفرا را بهبود ببخشد و از مشکلاتی مثل سنگ صفرا جلوگیری کند.

برخی از غذاهایی که باید آن‌ها را در برنامه غذایی خود قرار دهید عبارتند از:

• سبزی‌های تیره و برگ‌دار
• آجیل
• برنج قهوه‌ای
• غلات کامل
• ماهی
• روغن زیتون
• لوبیا
• میوه‌های خانواده مرکبات
• لبنیات کم چرب (برای افراد مبتلا به سنگ کیسه صفرا، لبنیات پرچرب مانند شیر، کره، پنیر و هر چیزی که حاوی شیر باشد ممنوع است.)

در کل داشتن یک سبک زندگی سالم از ایجاد سنگ کیسه صفرا جلوگیری می‌کند. می‌توانید با رعایت نکات زیر داشتن یک صفرای سالم را برای سال‌های سال تضمین کنید:

• ورزش منظم
• نوشیدن آب
• مصرف غذاهای کم‌‌چرب
• مصرف غذاهای حاوی فیبر
• مصرف گوشت سفید
• مصرف ویتامین ث و منیزیم

همچنین برای داشتن یک صفرای سالم اگر اضافه وزن دارید، سعی کنید وزن اضافی را کم کنید. اما به تدریج این کار را انجام دهید. بین کاهش وزن سریع و تشکیل سنگ کیسه صفرا ارتباط وجود دارد.

طرز تهیه نوشیدنی برای سنگ کیسه صفرا

ترکیب میوه‌‌ها و سبزیجات مناسب برای کیسه صفرا به ما در ساختن نوشیدنی‌های متنوع و خوشمزه کمک می‌کند. در اینجا یک روش تهیه نوشیدنی برای سنگ کیسه صفرا پیشنهاد می‌شود.

پوره گریپ‌‌فروت، هویج و خیار را با آب و زنجبیل مخلوط کرده و در آخر به آن نعناع اضافه کنید. نوشیدن روزی دوبار از این نوشیدنی برای سنگ کیسه صفرا مفید است.

خواص آب هویج را نمی‌توان نادیده گرفت. مصرف آب هویج باعث پاکسازی ریه می‌شود، در دوران بیماری مانع از کار افتادگی آن شده و از سرطان ریه پیشگیری می‌کند. همچنین آب هویج به پاکسازی کبد کمک و پتاسیم موجود در آن از تخریب سلول‌ها پیشگیری می‌کند.

آیا پاکسازی صفرا راه موثری برای دفع سنگ کیسه صفرا است؟

پاکسازی کیسه صفرا -که به آن فلاش کیسه صفرا یا فلاش کبد نیز می‌گویند- یک درمان جایگزین برای از بین بردن سنگ‌های صفراوی بدن است. با این حال، شواهد قابل اعتمادی وجود ندارد که پاکسازی کیسه صفرا در پیشگیری یا درمان سنگ کیسه صفرا یا هر بیماری دیگری مفید باشد.

معمولا منظور از پاکسازی کیسه صفرا خوردن یا نوشیدن ترکیبی از روغن زیتون، گیاهان دارویی و برخی از انواع آب میوه در طول چند ساعت است. طرفداران این روش ادعا می‌کنند که پاکسازی کیسه صفرا به شکستن سنگ‌های صفراوی کمک می‌کند و کیسه صفرا را تحریک می‌کند تا سنگ‌ها را در مدفوع آزاد کند. درست است که روغن زیتون می‌تواند به عنوان یک ملین عمل کند، اما هیچ مدرکی مبنی بر کمک این ماده غذایی به درمان موثر سنگ کیسه صفرا وجود ندارد.

درضمن پاکسازی کیسه صفرا بدون عوارض و حتی خطر نیست. برخی از افراد در طول دوره شستشو یا پاکسازی، حالت تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکم دارند. برخی موادی که در پاکسازی کیسه صفرا استفاده می‌شود خودشان می‌تواند خطرات دیگری برای سلامتی ایجاد کند.

جمع‌بندی

درمان‌های طبیعی و خانگی در تسکین کیسه صفرا و افزایش عملکرد آن مفید هستند، اما نباید در صورت بروز عوارض جدی، مراجعه به پزشک را نادیده گرفت. تحرک و رژیم غذایی کم‌چرب و حاوی فیبر تا حد زیادی از ایجاد سنگ کیسه صفرا جلوگیری می‌کند. نوشیدن روزانه قهوه، چای نعناع و مقداری کافی آب نیز عملکرد مثبتی بر دستگاه گوارش و کیسه صفرا دارد.

سوالات متداول:

بهترین نوشیدنی برای کیسه صفرا چیست؟

نوشیدن مقدار کافی آب و قهوه حاوی کافئین از بهترین نوشیدنی‌‌ها برای کیسه صفرا هستند.

نوشیدنی‌های رایجی که می‌توانید با خیال راحت در زمان ابتلا به سنگ کیسه صفرا هم مصرف کنید عبارتند از: سرکه سیب، آب سیب، چای نعناع، چای زردچوبه و آب. حواستان باشد در صورت ابتلا به سنگ صفرا باید از نوشیدنی‌های دارای کافئین که می‌تواند سیستم گوارش شما را بیشتر ناراحت کند اجتناب کنید.

چه میوه‌هایی برای کیسه صفرا مناسب است؟

میوه‌های حاوی ویتامین ث مثل انواع مرکبات، کیوی و توت فرنگی و آناناس برای کیسه صفرا مناسب هستند. همچنین سبزی‌هایی مثل فلفل دلمه‌ای، کلم، کلم بروکلی، گل کلم، سبزیجات برگ سبز و گوجه فرنگی هم برای سنگ کیسه صفرا مفید هستند.

چرا نوشیدن قهوه برای کیسه صفرا خوب است؟

مصرف قهوه حاوی کافئین بر انقباضات روده و کاهش کلسترول تاثیر مثبتی دارد.