در فرهنگ غنی آشپزی ایرانی، نوشیدنی‌ها جایگاه ویژه‌ای دارند. دوغ و دوشاب، دو نوشیدنی اصیل و پرطرفدار هستند که هر کدام طعم و خواص منحصربه‌فرد خود را دارند. اگرچه هر دو از محصولات لبنی هستند، اما تفاوت‌های چشمگیری در طعم، رنگ، روش تولید و کاربردهای آن‌ها وجود دارد. در این مقاله از مجله نوشیدنی عالیس به بررسی جامع تفاوت‌های دوغ و دوشاب می‌پردازیم و شما را با دنیای شگفت‌انگیز این دو نوشیدنی آشنا می‌کنیم.

مطالعه بیشتر:‌ تفاوت دوغ و کفیر

تفاوت دوغ و دوشاب در طعم و رنگ

یکی از بارزترین تفاوت‌های دوغ و دوشاب، در طعم و رنگ آن‌هاست. دوغ، نوشیدنی ترش و شور است که طعمی گس و رنگ سفید مایل به شیری دارد. این طعم ترش و شور، به دلیل وجود باکتری‌های لاکتیک اسید در دوغ است که در فرآیند تخمیر شیر، تولید می‌شوند. از طرف دیگر، دوشاب، شیره‌ای شیرین و غلیظ است که طعمی کاراملی و رنگ قهوه‌ای تیره دارد. شیرینی دوشاب، به دلیل وجود قندهای طبیعی موجود در انگور است که در فرآیند تغلیظ آب انگور، به دست می‌آید.

تفاوت دوغ و دوشاب در روش تولید

روش تولید دوغ و دوشاب نیز کاملاً متفاوت است. دوغ، از تخمیر شیر به دست می‌آید. در این فرآیند، باکتری‌های لاکتیک اسید، قند لاکتوز موجود در شیر را به اسید لاکتیک تبدیل می‌کنند. این اسید لاکتیک، باعث ترش شدن شیر و تبدیل آن به دوغ می‌شود. برای تهیه دوغ، معمولاً از ماست به عنوان ماده اولیه استفاده می‌شود.

دوشاب، از تغلیظ آب انگور به دست می‌آید. در این فرآیند، آب انگور را حرارت می‌دهند تا آب آن تبخیر شود و قندهای طبیعی موجود در انگور، تغلیظ شوند. این تغلیظ، باعث شیرین و غلیظ شدن آب انگور و تبدیل آن به دوشاب می‌شود.

مطالعه بیشتر: طرز تهیه شیره انگور

تفاوت دوغ و دوشاب در کاربردها

دوغ و دوشاب، کاربردهای متفاوتی در آشپزی و تغذیه دارند. دوغ، معمولاً به عنوان نوشیدنی خنک و گوارا در کنار غذاهای گرم و تند مصرف می‌شود. همچنین، دوغ به عنوان چاشنی در تهیه برخی غذاها مانند آش دوغ و کباب استفاده می‌شود. برای لذت بردن از طعم دوغ حتما مقاله دوغ را با چه غذاهایی بخوریم؟ را بخوانید.

دوشاب، به عنوان شیرین‌کننده طبیعی در تهیه انواع دسرها، شیرینی‌ها و نوشیدنی‌ها استفاده می‌شود. همچنین، دوشاب به عنوان چاشنی در تهیه برخی غذاها مانند خورش فسنجان و مرغ دوشاب استفاده می‌شود.

مقایسه ارزش غذایی دوغ و دوشاب

دوغ و دوشاب، هر دو از محصولات لبنی و انگور هستند و ارزش غذایی متفاوتی دارند. در ادامه به مقایسه ارزش غذایی این دو نوشیدنی می‌پردازیم:

دوغ:

• کالری: دوغ، نوشیدنی کم کالری است و هر 100 گرم آن حدود 50 کالری دارد. البته میزان کالری دوغ، بسته به میزان چربی آن متفاوت است.
• پروتئین: دوغ، منبع خوبی از پروتئین است و هر 100 گرم آن حدود 2 گرم پروتئین دارد.
• چربی: میزان چربی دوغ، بسته به نوع شیر استفاده شده در تهیه آن متفاوت است. دوغ کم چرب، حدود 2.5 گرم چربی در هر 100 گرم دارد.
• کربوهیدرات: دوغ، حاوی کربوهیدرات است و هر 100 گرم آن حدود 4 گرم کربوهیدرات دارد.
• ویتامین‌ها و مواد معدنی: دوغ، منبع خوبی از کلسیم، ویتامین‌های گروه B و برخی مواد معدنی دیگر است.

مطالعه بیشتر: کالری دوغ

دوشاب:

• کالری: دوشاب، نوشیدنی پرکالری است و هر 100 گرم آن حدود 280 کالری دارد.
• پروتئین: دوشاب، حاوی مقدار کمی پروتئین است.
• چربی: دوشاب، تقریباً فاقد چربی است.
• کربوهیدرات: دوشاب، حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات است و هر 100 گرم آن حدود 70 گرم کربوهیدرات دارد.
• ویتامین‌ها و مواد معدنی: دوشاب، حاوی برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند آهن، پتاسیم و منیزیم است.

مطالعه بیشتر: خواص شربت شیره انگور

کلام آخر

دوغ و دوشاب، دو نوشیدنی اصیل و پرطرفدار ایرانی هستند که هر کدام طعم و خواص منحصربه‌فرد خود را دارند. با شناخت تفاوت‌های این دو نوشیدنی، می‌توانید از آن‌ها به بهترین شکل در آشپزی و تغذیه خود استفاده کنید و از طعم و خواص بی‌نظیر آن‌ها لذت ببرید.

سوالات متداول

آیا دوغ و دوشاب خواص درمانی دارند؟

بله! دوغ به دلیل وجود باکتری‌های پروبیوتیک، برای سلامت دستگاه گوارش مفید است. دوشاب نیز به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌ها، برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است.

آیا می‌توان دوغ و دوشاب را در خانه تهیه کرد؟

بله! با استفاده از مواد اولیه ساده و در دسترس، می‌توانید دوغ و دوشاب را در خانه تهیه کنید.

آیا می‌توان دوغ و دوشاب را به کودکان داد؟

بله! دوغ و دوشاب، نوشیدنی‌های سالم و مغذی هستند که می‌توانند به عنوان بخشی از رژیم غذایی کودکان مصرف شوند.